ح. «من وجوه البلاغة فی البسمله»: در آخرین مقدّمه، وجوه بلاغت را در «بسمله» ذکر نموده است. مانند منحصر کردن، کمک گرفتن از خدا. حذف عامل در باء «بسم الله»، عموم را افاده می‌کند، در هر حرکت باید از خدا کمک جست و ... .
متن (شیوه تفسیر)
الف. آوردن نام و عدد سوره‌ها و بیان مکّی یا مدنی بودن
مؤلّف ابتدا نام سوره را با نام‌های مختلف (متداول در مصحف و یا نام‌های معروف در عصر نزول) می‌آورد، سپس عدد سوره را در مصحف و نیز ترتیب نزول قرآن ذکر و گاهی به مکّی و مدنی بودن سوره‌ها، با توجّه به اقوال معروف اشاره می‌کند.
قابل ذکر است که اگر کلّ آیات یک سوره، مکی یا مدنی باشد، بررسی در ترتیب نزول سهل می‌شود و چون ایشان در عمده موارد به ترتیب نزول معروف بین علما اعتماد کرده، سوره‌ها را به همان ترتیب ذکر می‌کند و فقط در آغاز سوره یادآور می‌شود که البته مثلاً چند آیه از سوره، غیر مکّی است.
ب. «بحثی پیرامون نزول سوره»
نویسنده، گاهی در اوّل سوره، مکّی یا مدنی بودن آن را مشخص نمی‌کند و در باره آن سخن نمی‌گوید، بلکه در خود سوره، به مطالبی در مورد آن می‌پردازد بدون این که به اختلاف خاصی در این باب، اشاره کند. مانند سوره علق که ذیل عنوان «بحث حول نزولها» می‌گوید: «کل سوره به اتّفاق نظر همه مفسران، مکّی است. پنج آیه اوّل سوره، در ابتدای وحی بر رسول اکرم صلی الله علیه و آله نازل شده و ما بقی آن بعد از فترت وحی _ که در مدت فترت وحی اختلاف هست _ بوده است. یک قول، زمان نزول آن را بعد از سوره مدّثر و قولی دیگر، بعد از سوره قدر در مکّه می‌داند» ۱.
نمونه‌های دیگر را در سوره مدثّر ۲ و سوره مذمّل ۳ ببینید.
ج. «نص سوره و قرائت‌ها»
نویسنده در ذیل این عنوان، متن کلّ سوره را آورده و قرائات متعدّد برخی از واژه‌های آیات را در ذیل آیات همان صفحه، عنوان می‌کند. مانند آیه 33 سوره مدثّر که ذیل عبارت «اذا اَدبَرَ» در آن آیه، خطی کشیده و در پاورقی، در باره قرائت‌های متعدّد این عبارت آورده شده است: «اذا اَدبَرَ»، قراءت نافع و حفص و حمزه و یعقوب و خلف. «اذا دَبَر»، لباقی القراء العشره ۴.
نمونه‌های دیگر را در سوره اسراء بخوانید ۵.
1.همان، ج۱، ص۳۱
2.همان جا، ص۷۷
3.همان جا، ص۱۵۱
4.همان، ص۷۹
5.همان، ج۹، ص۹۷، ۹۸، ۱۰۰، ۱۰۱ و ۱۰۲
