د. «پیام‌های سوره»

نویسنده، در عنوان «دروس السوره (پیام‌های سوره)»، هر سوره را به چند درس تقسیم کرده است. هر درس، شامل آیاتی می‌شود که از لحاظ موضوعی، با هم تناسب دارند. وی از درّس اول تا درس آخر به تفسیر آیات می‌پردازد. مانند تفسیر سوره نجم ذیل عنوان «دروس السوره»:
سوره نجم مشتمل بر پنج درس است. درس اوّل، شامل آیات 1_ 18 و در برگیرنده توجیه مواردی است که مشرکان را قانع می‌کند و آن‌ها را از جایگاه وحی که پیامبر را در آن باب تکذیب می‌کردند و گمان می‌بردند که او قرآن را بیهوده به خدا نسبت می‌دهد، آگاه می‌کند. درس دوم، شامل آیات 19_ 28 و در برگیرنده راه‌های بهبود و شرکت مشرکان است و بیان این که تفکّر آن‌ها در اعتقاد به بت‌ها، بیهوده است. درس سوم، شامل آیات 29 _ 32 و در برگیرنده راهنمایی پیامبر، در باب رویگردانی از کسانی است که از دعوت رسول اکرم صلی الله علیه و آله روی گردانیدند. و از این مفهوم به دست می‌آید که کسانی که لبیک نگفتند و رویگردان هم نشدند، به همان دسته ملحق می‌شوند. درس چهارم، شامل آیات 33 _ 55 و در برگیرنده دلایل قانع‌کننده‌ای است که مذهب شرک، مذهب ساقطی است و دعوت اسلام، تداوم‌بخش دعوت پیامبران پیشین است. و نیز در باب ایمان به خدا و مسئولیت در حیات دنیا سخن گفته است. درس پنجم، شامل آیات 56 _ 62 و در برگیرنده توجیه آنانی است که در باب انذار عام به عذاب خداوندی، قرار می‌گیرند.
نمونه‌های دیگر: سوره مرسلات ^۱، سوره طه ^۲ و سوره نازعات ^۳.

ق. «موضوع سوره»

یکی از عناوین در تفسیر حبنکه، «موضوع سوره» است که در سوره‌های کوچک، این عنوان، جدّی‌تر است؛ اگر چه در سوره‌های طویل هم آورده شده است. از آن جا که گاهی موضوع یک سوره متعدّد است، نویسنده، این موضوع را از خلال درس‌های آن استخراج می‌کند. مانند سوره علق. و گاهی سوره، موضوع واحدی دارد که در این گونه موارد، نویسنده در ذیل همان عنوان، موضوع را حول محورهای متفاوت تفسیر می‌کند. مانند سوره‌های نمل و ابراهیم. برای نمونه در سوره علق آورده شده است: «با تأمّل دقیق و صبر و حوصله، می‌توان موضوع سوره علق را از خلال تدبّر در دروس سه‌گانه آن، کشف کرد» ^۴.
سپس نویسنده به ذکر دروس و پیام‌های سوره پرداخته است و پنج آیه اوّل سوره علق را جزء درس اوّل می‌داند و پیام این درس را این گونه ذکر می‌کند: