درس هفتم (آیات 31 _ 33): بیان سخن کافران که «ایمان به قرآن و کتب آسمانی قبلی نمی‌آوریم».
درس هشتم (آیات 34 _ 39): تشبیه رفاه‌زدگان کافر مکّه به مترفین پیش از آن‌ها.
درس نهم (آیات 40 _ 42): بیان توهّم مشرکین که قرین‌های آن‌ها، از شیاطین جنی و فرشتگانی هستند که در قیامت حاضر می‌شوند.
درس دهم (آیات 43 _ 50): بیان توهّم کافران که گمان می‌بردند رسول خدا می‌خواهد پیشوایی را از آن‌ها بگیرد.
درس یازدهم (آیات 51 _ 54): وضعیت کافران در قیامت که ترسان وارد محشر می‌شوند.
عناوین تحلیل‌های نویسنده، چنین است:
1. همه حمدها متعلّق به خداست. آن گاه بحث «ال» بر سر «الحمد» مطرح می‌شود.
2. طرح بحث قرائات و پاسخ به دو سخن مشرکان.
3. توضیح پیرامون حضرت داوود و تسبیح کوه‌ها با او و عنایات خدا به حضرت داوود و حضرت سلیمان.
4. قصه قوم سبأ و تحلیل آیات مربوط.
5. تحلیل شیوه محاوره برخورد با مشرکان و تلقین حجّت برای بحث.
6. تحلیل عالم‌گیر و همه‌گیر بودن رسول خدا صلی الله علیه و آله .
7. تحلیل آیه 31 که از قول کافران است: «ایمان به قرآن نمی‌آوریم».
8. تحلیل درس هشتم: بیان سنّت و قانون خدا در جامعه بشری که کافرانشان با رسول خدا چگونه برخورد می‌کردند.
9. تحلیل پیرامون این که دوستان جنّی انسان‌ها به آن‌ها می‌گفتند که ما فرشته هستیم. و نیز آوردن برخی خبرهای درست.
10. تحلیل پنج سخن دروغین کافران معاند در مواجهه با رسول خدا صلی الله علیه و آله .
11. تحلیل آیات آخر سوره سبأ (51 _ 54) که در مورد کیفیت محشور شدن مشرکان در صحنه قیامت است.
در این تفسیر، تدبّرهای مفسّر، در حقیقت همان تفسیرهای اوست که بر اساس قواعد استنباطی خودش، استوار است. موشکافی‌های تحلیلی و اجتهادی او، بعضاً آهنگ تحلیل ادبی هم، پیدا می‌کند. مانند بحث‌های ادبی در باره الف و لام در «الحمد».
گاهی یک واژه را از حیث اصطلاحی، نه لغوی، تحلیل می‌کند. مثل واژه «حکیم» و می‌گوید:
حکیم کسی است که پدیده‌ها را در مواضع مناسب خودش قرار می‌دهد و افضل پدیده‌ها را اختیار می‌کند.
نمونه‌های دیگر: همان، ج14، ص611، ج2، ص412، ج1، ص205 و ص215.