مباني فقه‌الحديثي سيّد عبدالله شُبَّر در مصابيح‌الأنوار في حلّ مشکلات الأخبار - صفحه 85

زیادی در برابر تأویل احادیث موضع‌گیری کرده است و در حدّ امکان از تأویلات تکلّف‌آمیز _ که گاه در خور گوینده حدیث نیست _ اجتناب نموده و آن را نقد کرده است. همو در مواردی که حدیث با کتاب و سنت مخالفت دارد، پس از ذکر قول سایر علما، در نهایت، علم آن را به انبیا و اولیا واگذار کرده و از خطر عظیم ورود به آن سخن گفته است؛ برای نمونه در حدیث لحوق الشقاء لاهل المعصیة، در ابتدا آن را از غوامض اخبار دانسته و تطبیق آن بر اصول امامیه را محتاج تکلف برشمرده و پس از نقل سخن فیض کاشانی، نوشته است:
کاش او از ابتدا عنان قلم را نگاه می‌داشت که این مسیر، صعب و دشوار است و رونده آن در معرض خطر بزرگی قرار دارد. آنچه ادعا شده است، مخالف عقل و ظاهر کتاب و سنّت است. بر امثال ما شایسته است در این موارد ضمن اعتراف به عجز خود، تسلیم شده و از فحص و جستجو در این دقایق خودداری کرده و علم آن را به خدا و انبیا و اولیایش واگذاریم.۱
شبّر، علاوه بر این، گاه از لزوم ترک خوض در معرفت خدا و رسول و حجج الهی با
عقول نارسا و پرهیز از تأویلات ناروا در این حوزه نیز سخن گفته است؛۲ چنان ‌که به تناسب، در روایات گوناگون به ظاهر حدیث بسنده و از تأویل و تکلّف در آن خودداری کرده است.۳

10. پایبندی به مبانی کلامی امامیه

شبّر در موارد متعددی، از مبانی اعتقادی امامیه دفاع کرده است؛ چنان ‌که نمی‌توان موردی را یافت که از اصول مذهب تخطی کرده باشد. بنا بر این، مباحث کلامی و اعتقادی وجه غالب توضیحات شبّر را شکل می‌دهد. برخی از تلاش‌های وی در این زمینه عبارت‌اند از: نفی هر گونه تشبیه از خداوند، اعتقاد به معاد جسمانی، اعتقاد به وجود اختیار و نفی جبر، اعتقاد به عصمت رسول اکرم و انبیای الهی و فضل و کمالات ائمه اطهار علیهم السلام ، پرهیز از غلو در باره رسول اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام ؛ برای نمونه در حدیث بداء، اتهاماتی را که در این زمینه به شیعه وارد شده، مطرح نموده و از عقیده امامیه دفاع کرده است:

1.. مصابیح‌الانوار، ج۱، ص۱۰۶.

2.. همان، ج۱، ص۲۵؛ نمونه‌های بیشتر را ر.ک: همان، ج۱، ص۱۶۶، ۲۶۲، ۳۹۴ و ۴۳۸.

3.. همان، ج۱، ص۲۶۲.

صفحه از 87