حضرت امام رضا عليه ‏السلام در پاسخ مأمون‏ـ كه در مورد برترى عترت رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلممى‏پرسد ـ به آيه «ملك عظيم» استشهاد مى‏كند و ملك را در اين آيه، به وجوب اطاعت از ائمّه اهل بيت عليهم ‏السلام تفسير مى‏فرمايد. (31: ص 522؛ 32: ج 1، ص 449)
امام صادق عليه ‏السلام نيز مى‏فرمايد:
الملك العظيم افتراض الطاعة. (۴۵: ج ۱، ص ۲۴۸)
بنابراين مراد از ملك عظيم، مقام امامت و آمريّت است و امام از سوى خدا حقّ امر و نهى و سلطنت دارد. به همين جهت، اطاعت از او اطاعت از خدا و نافرمانى از او نافرمانى از خداست. لذا در برخى از روايات، «ملك عظيم» به «طاعة اللّه‏ المفروضة» معنا شده است. (33: ص 510؛ 14: ص 196؛ 49: ج 23، ص 288)
امام باقر عليه ‏السلام در مورد اعطاى ملك عظيم مى‏فرمايد:
ملك عظيم يعنى اينكه امامان را در [ نسل] ايشان قرار داد. هر كس از ايشان اطاعت كند، خدا را اطاعت كرده و هر كس از ايشان نافرمانى كند، خدا را عصيان نموده است. اين است [ معناى ]ملك عظيم. (33: ص 36؛ 48: ج 1، ص 206؛ 54: ص 131)
بر اساس روايات يادشده، ملك عظيم به معناى سلطنت و حقّ امر و نهى از سوى خدا يعنى همان مقام امامت الاهى است. برخى ديگر از احاديث، امام را ملك عظيم و سلطنت معرّفى كرده‏اند. (48: ج 8، ص 118؛ 49: ج 23، ص 226)
اين تعبير، از باب مبالغه است؛ مانند گفتن «زَيدٌ عَدلٌ»؛ بدين معنا كه زيد به قدرى در عدالت عميق است كه عين عدل و مجسّمه عدل شده است. احاديث يادشده مى‏رساند كه حقيقت سلطنت، امام است و اين تعبير ژرف‏تر و والاترى است كه امام را عين سلطنت و آمريّت معرّفى مى‏كند. ^۱
اميرالمؤمنين عليه ‏السلام مُلك را خلافت معنا كرده است. (57: ص 42؛ 49: ج 28، ص 275)
روشن است كه مراد از خلافت در كلام اميرالمؤمنين عليه ‏السلام مقام خلافة اللّه‏ و خلافة