جايگاه امامت در نظام انديشه اسلامى - صفحه 25

1ـ 3) روزى كه خداوند نعمتش را بر مسلمانان تمام كرد

وَ أتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي.
امروز دين شما به جهت اين رويداد مهم، كامل شد ونعمتهاى الاهى بر شما مسلمانان تمام و كامل گشت.

1ـ 4) روزى كه خداوند دين اسلام را به عنوان دين پسنديد

وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً.
خداوند از اسلامى كه چنين باشد راضى است و آن را به عنوان دين جاودان شما برگزيد و پسنديد.

2. سبب نزول

بر اساس روايات، اين آيه در غدير نازل شده است. از اين سبب نزول، نكاتى مى‏فهميم:
2ـ 1) دشمنان ظاهرى و باطنى اسلام (كافران و منافقان) در مراحل گوناگون، براى از بين بردن دين مبين اسلام، نقشه‏هاى گوناگون كشيده بودند؛ امّا پس از شكستهاى مختلف، تنها به اين مطلب دل خوش داشتند كه: پيامبر پسرى ندارد تا جانشين او باشد و تاكنون نيز در سطح علنى و گسترده، جانشينى براى خود معرّفى نكرده است. از اين رو، اميدوار بودند تا پس از رحلت ايشان، بتوانند به آرزوى خود برسند و ضربه نهايى را از داخل و خارج به اسلام وارد كنند. امّا وقتى ديدند پيامبر در 18 ذى‏حجّه سال 10 هجرى در غدير خم، حضرت على عليه ‏السلام را به عنوان جانشين خود معرّفى، تنها روزنه اميدشان براى نابودى اسلام، نااميد شد. لذا آيه مى‏فرمايد: الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ. منظور از «الذين كفروا» در اين آيه كيست؟ كدام دشمن مغلوب و مأيوس شد؟ روشن است كه مشركان در سال هشتم هجرى، در فتح مكّه تسليم شده بودند و همه به ظاهر، اسلام آورده بودند. يهوديان مدينه و خيبر و قبائل بنى‏قريظه، بنى‏قينقاع و بنى‏نضير، سالها قبل در جنگهاى خيبر

صفحه از 42