صورتى، و هر وقت كسى آنها را شناخت، ساقط مى‏شود از او تكليف.
و فرقه ديگر مى‏گويند كه پيغمبر و ائمّه خلق مى‏كنند و روزى مى‏دهند و موت و حيات به دست ايشان است و مى‏گويند مراد از واجبات مثل نماز و روزه و زكوة، اشخاصى خوب چندند و مراد از محرّمات مثل خمر و ميسر و زنا اشخاص بدى چندند. هر كس آنها را شناخت ـ ظاهرا و باطنا ـ حلال مى‏شود براى او محرّمات و ساقط مى‏شود از او واجبات. و جماعت سبائيه ـ كه تبعه عبداللّه‏ بن سبااند ـ مى‏گويند كه خدا ظاهر نمى‏شود الّا در اميرالمؤمنين به تنهايى و پيغمبران همگى مردم را دعوت مى‏كردند به سوى او و ساير ائمّه بوّاب و دربانان [ اويند] و به واسطه آنها به آن مقصد مى‏توان رسيد. پس هر كه شناخت كه على خالق و رازق اوست، ساقط مى‏شود از او تكليف.
و جماعت ديگر كه ايشان را خصيبيّه مى‏گويند قائل‏اند به اينكه خدا ظاهر نمى‏شود مگر در اميرالمؤمنين و ائمّه بعد او و عمر ابليس ابالسه است و جماعتى كه آنها را اسحاقيّه مى‏گويند، قائل‏اند به تناسخ و تحليل محرّمات. و جماعتى ديگر كه قميّه‏اند، اصحاب اسماعيل قمى، مى‏گويند كه خدا ظاهر مى‏شود در هر كس؛ هر نحو كه خواهد و على و ائمّه نور واحدند.
و فرقه ديگر هستند كه مى‏گويند امام آن انسان كامل است. پس هرگاه به نهايت مرتبه رسيد خدا ساكن مى‏شود در او و تكلّم مى‏كند از جانب او.
و فرق ديگر هم هستند كه هر يك هرزه ديگر مى‏گويند و ما در اينجا چند حديث نقل مى‏كنيم از كتاب شيخ عالى مقدار، محمّد بن عمر بن عبدالعزيز كشّى ـ ره ـ كه فى‏الجمله بينايى به مطلب بهم مى‏رسد.
از جمله به سند صحيح، روايت كرده است از ابوحمزه ثمالى كه گفت: حضرت علىّ‏بن‏الحسين ـ صلوات اللّه‏ عليهماـ فرمود: لعنت كند خدا كسى را كه بر ما دروغ بگويد. به درستى كه به خاطر آوردم من عبداللّه‏بن سبا را؛ پس برخواست هر مويى كه در بدن من بود. هرآينه، به تحقيق كه ادّعا كرده است عبداللّه‏ امر بزرگى را چه مى‏شود او را؟ خدا لعنت كند بر او. بود على ـ واللّه‏ ـ بنده صالحى و برادر رسول