مذكور، موضوع مقاله حاضر را تشكيل مىدهد. نقدهاى مترجم درباره مطالب مؤلّف، با قلم كوچكتر، در متن مقاله نوشته شده و توضيحات مترجم در مورد مباحث نويسنده، در قالب پىنوشتهاى مترجم در پايان مقاله، آورده شده است.
جمعآورى عثمان
براساس اطلاعات حديثى، جمعآورى عثمان، مىتواند گردآورى اصلى ناميده شود. روايات ناظر به انگيزههايى كه عثمان را در بهعهدهگرفتن اين امر وادار كرد، ناسازگار مىنمايند. برخى از اين روايات، سهم او را تنها در حدّ تكميلكردن عملى مىدانند كه پيش از او جريان داشته، ولى با مرگ نابههنگام سلف برجستهاش، عمر، متوقف گرديد.
روايات ديگر، ابتكار عمل عثمان را بهخاطر كتاب خدا نمىدانند؛ بلكه آن را كاملاً در ارتباط با تاريخ تحول متون مصحف به حساب مىآورند. مطابق اين روايات، ابتكار عمل عثمان، با ميزان آيات قرآنى باقى مانده تا زمان او، ربطى نداشته است. به بيان دقيقتر، هدف او از چنين اقدامى، يك گزينش بود؛ گزينشى از ميان انبوه متون قرآنى رقيب كه هركدام ادعاى تنها يادبود موثق از وحى نازلشده به محمّد صلى اللَّه عليه و آله را داشتند. حاصل اين گزينش، متن واحدى بود كه بهطور رسمى منتشر شد و مورد پذيرش مسلمانان قرار گرفت. از اين بهبعد، هيچگونه تخطى و انحرافى از آن متن، پذيرفته يا درواقع، ممكن نيست؛ زيرا اين مطلب هم نقل شده است كه عثمان، به نابودى تمام ديگر متون قرآنى ثبتشده، فرمان داد.
پيداست كه اين مطالب، فقط اظهارنظرهاى مختلف درباره انگيزههاى رقمزننده ابتكار عثمان نيستند؛ بلكه نظرات كاملاً ناسازگار درمورد تاريخ قرآن هستند. تاكنون تناقض اصلى بين اين دو ديدگاه، درك نشده است. اين مسأله كه «ابوبكر اجزاى پراكنده قرآن را در صحف جمعآورى كرد و عثمان آن صحف را در مصحفى گرد