نماز قرار مىدهد. ۱
خداوند، گاه اثربخشىِ خاصّ و غير متعارف ايجاد مىكند. استخوان گاوى ۲ را موجب زنده شدن جوانى مقتول و مظلوم قرار مىدهد يا شترى را آنچنان مهم مىدارد كه به خود منسوبش مىكند ۳ و به جهت اين شتر، آب شرب مردمان را به دو نيم مىكند ۴ كه پى كردنش عذاب سريع الاهى به دنبال دارد. ۵
نظركردگىِ عالم وجود، در درجات عليا و سفلى معنادار است. چنانكه زمان نزول دفعى وحى، آن زمان را ممتاز كرده و به شب قدر بدل ساخته است. انتخاب زمان عذاب نيز ايّام نحس را به دنبال داشته است. ۶
قرآن و آموزههاى دينى، پيروان خود را چنين آموزش دادهاند كه سنّت خدا از ابتدا چنين بوده است كه خدا بر هر چه به نحوى نظر رحمت كند، صاحب امتياز ويژه و كمالات خاص مىشود و از گروه خود ممتاز مىگردد و به عبارت ديگر ماورايى مىشود.
سنّت الاهى از ابتدا بر پايه اصطفا بوده است و چنانكه گفتيم، روز و شب و ماه، سنگ و چوب و درخت، كوه و سرزمين و آب (زمزم) و غذا۷۸ از اين مهم محروم نبودهاند. حتّى شتر قربانى ۹ نيز در اين نظام امتياز ويژه داشته است.
3-1) نظام تاريخى اصطفا
خداوند مىتواند در ابلاغ آيات الاهى خويش از روشهاى گوناگونى بهره گيرد. اين روشها لزوماً به انتخاب رسول و امتياز دادنش منجر نمىشود؛ امّا در عمل، مىبينيم كه خداوند راه دوم را برگزيده است. مثلاً او مىتواند به هركس، به صورت
1.بقره (۲) / ۱۲۵ ؛ آل عمران (۳) / ۹۷
2.بقره (۲) / ۷۳
3.ناقة اللَّه: اعراف (۷) ۷۳ ؛ هود (۱۱) / ۶۴
4.شعراء (۲۶) / ۱۵۵
5.هود (۱۱) / ۶۴-۶۵ ؛ شعراء (۲۶) / ۱۵۶
6.فصّلت (۴۱) / ۱۶ ؛ قمر (۵۴) / ۱۹
7.براى حواريون غذاى آسمانى فرستاده شد و خداوند فرمود كه اگر كسى از شما از اين پس كافر گردد، او را به عذابى دچار مىكنم كه هرگز شخص ديگرى را بدان مبتلا نخواهم كرد.
8.مائده (۵) / ۱۱۲-۱۱۵
9.مائده (۵) / ۲ ؛ حج (۲۲) / ۳۶
