فجور بودند و عمر خود را در اين لذّات طى مىكردند و عدّهاى ديگر زندگى خود را در نماز، عبادت، استغفار و انتظار مرگ، مىگذراندند و اين امر سبب پيدايش گروههايى در تصوّف و زهد شد كه البتّه تعداد بسيار كمى در زهد خود صادق بودند. ۱
وضعيّت فرهنگى اين عصر نيز رو به تنزّل گراييد و در شكل فقر و عقبماندگى فرهنگى، خود را نشان داد. ۲ يعنى به دليل وجود تركهاى عثمانى و اشغال شام و مصر، جنبش فرهنگى به سمت قهقرا و زوال رفت؛ به گونهاى كه با گذشت روزگار، جهل و نادانى بر مردم هجوم آورد. ۳
اوضاع ادبى عصر عثمانى
زبان و ادبيات در اين عصر، دچار مصيبتى شد كه در دورههاى قبل وجود نداشت. جايگزين شدن زبان تركى به عنوان زبان رسمى در حكومت و سياست، همچنين بسته شدن ديوان انشاء در اين دوره، از عواملى بودند كه سبب شدند نويسندگان و شاعران عرب زبان اشتياق و رغبتى به ادبيّات نشان ندهند. ۴
به دليل موارد ذكر شده و خفقانهاى هولناك اين عصر، قلمها از نگارش بازماندند و ادبيّات اين دوره، بدون در نظر گرفتن نقش مؤثّر خود در زندگى فرهنگى، اجتماعى و تمدنى، به سمت انحطاط پيش رفت. (www.Ingdz.com) دولت و رونق شعر نيز دگرگون شد و جز ويرانههايى از آن باقى نماند؛ به طورىكه همّت و تلاش شاعران، از سرودن اغراض و مضامين والاى شعرى كاهش يافت. ۵
اوضاع نثر، كتابت و نويسندگى نيز در اين دوره مساعد نبود و عدم علاقه و تمايل دولتمردان عثمانى به ادبيّات و زبان عربى، از مهمترين عوامل ضعف نثر در اين دوره است. (www.Ingdz.com) بسته شدن ديوان انشاء نيز عاملى مؤثّر و مهمّ
