جامع ‏نگرى در تبيين مهدويّت‏ - صفحه 42

«اين آيه درباره قائم (عج) نازل شده... مى‏فرمايد: اگر امامتان از شما پنهان شود، پس چه كسى براى شما امام جديد مى‏آورد؟»
آيات مهدويّت در سطوح بطونى قرآن، در مصادر شيعى فراوان‏اند.1 البتّه درك سطوح بطونى قرآن، مستند به روايات است و آسيب‏شناسى خاصّ خود را دارد. 2
جامع‏نگرى در موضوع مهدويّت اقتضا مى‏كند دست كم به چهار بُعد اصلى در اين مسئله بنگريم و در آنها با نگاهى پيوسته تأمل كنيم.

1. مهدويّت و هندسه تعاليم وحى‏

شكل هندسى تعاليم وحى، هرمى است كه در رأس آن «توحيد» يا همان كلمه طيّبه «لا إله إلّا اللَّه» قرار دارد. هدف اصلى و اساسى تعاليم وحى، به رأس اين هرم در مقام نظر و ساز و كار اجرا نشانه رفته كه چيزى جز نجات بشر از شرك در همه ابعاد و سطوح آن و نيز معرفت و گرايش آدمى به توحيد و تنبّه به فطرت الاهى (و بازگشت به خويشتن) وى نيست. اين هدفى مقدس است كه هيچ نسخه‏اى جايگزين آن نخواهد بود. ريشه اين نكته در اين حقيقت نهفته است كه بشر تنها در سايه توحيدگرايى به كمال خود مى‏رسد؛ چون فطرت او توحيدى است و جز با شرك از خود بيگانه نمى‏شود؛ چه اينكه همه رذايل اخلاقى بشر نيز ريشه در شرك‏ورزى او دارد. ۳ اگر جايگاه مهدويّت را در اين سازمان هرمى شكل بيابيم، به خوبى، اهداف، راهبردها (خط مشيها) و حتّى رهيافتهاى (شيوه‏هاى اجرا) اين نظريه (نظريه مهدويّت) را خواهيم شناخت. توضيح بيشتر را در بررسى بُعد دوم خواهيد ديد.

1.بنگريد: سلسله مقالات «مهدويّت در قرآن» از دكتر غلامحسين تاجرى نسب، در فصلنامه سفينه، شماره ۱۰ تا ۱۲ (ويراستار).

2.نك: نجارزادگان، ص ۷۴-۷۶

3.براى توضيح بيشتر، نك: طباطبائى، ج ۱، ص ۳۵۹ - ۳۶۳

صفحه از 57