تحليل نبوّت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله از زبان امام معصوم عليه السلام در دعاى افتتاح‏ - صفحه 132

به‏دست او بدهد. حضرت از زمان نوجوانى به‏دليل امانت‏دارى و درست‏كارى و اعتمادى كه همه به او داشتند به محمّد امين ملقّب گشت و در اين دعا مى‏گوييم پيامبر صلى اللَّه عليه و آله، امين خدا بود؛ چرا كه آنچه نزد او به امانت مى‏گذاشت از علوم و معارف و دستوراتى كه از ناحيه غيب به حضرت مى‏شد، كم و زياد و فراموش نمى‏كرد و مأمور ابلاغ وحى بود ۱.

2-4. صفىّ‏اللَّه‏

صفىّ، به‏معناى كسى است كه به‏سبب ناب‏بودن و دورى از ناخالصيها برگزيده شده است. 2 وقتى عسل را آب مى‏كنند و مومش را مى‏گيرند، خالص و مُصفّا يعنى تصفيّه‏شده مى‏شود و پيامبراكرم صلى اللَّه عليه و آله به اعتبار اينكه تصفيه شده موجودات و خلاصه آنهاست يا اينكه از دَغل و عيوب روحى تصفيه شده است، به او «صفىّ» مى‏گويند. 3
اصطفا در اصطلاح اسلامى يعنى خداوند بنده‏اش را از شائبه و ناخالصيهاى موجود در ديگران تصفيه و پاك كرده است يا او را بر ديگران برگزيده است. پيامبراكرم صلى اللَّه عليه و آله عصاره خلقت و برگزيده خداست و پيامبران، همگى برگزيدگان خدايند. 4 و مصطفى هم از همين معنا گرفته شده كه يكى از القاب رسول‏اكرم صلى اللَّه عليه و آله و به معنى برگزيده است.
قرآن درباره پيامبران واژه‏هايى مانند «اصطفا» و «اجتبا» به‏كار مى‏برد و ناگفته پيداست كه «گزينش»، آهنگ تفضّل دارد نه استحقاق؛ زيرا بنابر استحقاق، انسانى كه واجد ملاكات لازم براى پيامبرى است خودبه‏خود براى چنين مقامى معيّن مى‏گردد و نيازى به انتخاب و گزينش نيست ولى ممكن است گفته شود گزينش اصطفا با استحقاق منافات ندارد؛ زيرا قائل به استحقاق نيز قبول دارد كه پيامبران از جانب خدا برگزيده مى‏شوند لكن مستحق‏ترين و سزاوارترينِ اين گزينش هستند، چنان كه پس از نام بردن گروه بسيارى از پيامبران چنين مى‏فرمايد: (وَاجْتَبَيْناهُمْ

1.طالعى، ص ۴۰

2.مصطفوى، ج ۶، ص ۲۵۸

3.ايزدى، ص ۱۹۴

4.عسگرى، ج ۲، ص ۳۰

صفحه از 139