تحليل نبوّت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله از زبان امام معصوم عليه السلام در دعاى افتتاح‏ - صفحه 133

وَهَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ) 1، «آنان را برگزيديم و به راه راست هدايت كرديم» .

2- 5. حبيب‏اللَّه‏

واژه حبيب كه در اين فراز از دعاى شريف، توسّط امام عصر(عج) به‏عنوان صفت براى پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله به‏كار برده شده، واژه‏اى است كه در قرآن به‏كار نرفته ولى مشتقّات واژه «حبّ» در كلام خداوند بسيار آمده است. ما در فارسى به «حبيب»، «دوست» مى‏گوييم و براى بنده چه مقامى بالاتر از اين كه خداوند، انسانى را به‏عنوان دوست خود برگزيند. خداوند كسانى را به دوستى خود مى‏گيرد كه مبرّا از رذايل و متّصف به فضايل اخلاقى هستند و براى شناختن صفات و ويژگيهاى دوستان خدا، بى‏شك بايد آن را در قرآن جست‏جو كرد. قرآن مى‏فرمايد:
(فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقينَ)۲، (إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الُْمحْسِنينَ)۳، (وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرينَ)۴ ، (إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذينَ يُقاتِلُونَ في سَبيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ)۵، (إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرينَ)۶
در اين آيات و آياتى ديگر كه در آنها گروه‏هاى متّقين، محسنين، صابرين، متوكّلين، توّابين، متطهّرين مورد محبّت و دوستى خداوند معرّفى شده‏اند، صراحتاً به برخى ويژگيهاى اخلاقى آنها اشاره شده است. برحسب ملاك‏هاى قرآنى، رسول خدا در مرتبه والاى اين حالات و ويژگيها قرار دارد و خداوند در تصديق اين بيان فرموده‏اند: (وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيمٍ)۷، «و تو اخلاق عظيم و برجسته‏اى دارى» اين آيه شريفه هرچند به‏خودى خود حُسن خُلق رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله را مى‏ستايد و آن را بزرگ مى‏شمارد، ليكن با درنظر گرفتن خصوص سياق، به خصوص اخلاق پسنديده اجتماعيش نظر دارد؛ اخلاقى كه مربوط به معاشرت است از قبيل استوارى بر حق، صبر در مقابل آزار مردم و عفو و اغماض، سخاوت، مدارا و

1.الانعام (۶) / ۸۷

2.آل‏عمران (۳) / ۷۶

3.البقرة (۲) / ۱۹۵

4.آل‏عمران (۳) / ۱۴۶

5.الصف (۶۱) / ۴

6.البقرة (۲) / ۲۲۲

7.القلم (۶۸) / ۴

صفحه از 139