پروردگارش را؛ زيرا تو به گمانت، او را به ساعتى كه در آن به نفع برسد و از ضرر ايمن باشد، هدايت نموده اى. [سپس رو به مردم كرد و فرمود:] اى مردم! از آموختن دانش نجوم بپرهيزيد، مگر به مقدارى كه براى يافتن راه در بيابان يا دريا، به كار آيد؛ زيرا آموختن نجوم به پيشگويى مى انجامد و منجّم، مانند كاهن است و كاهن، مانند ساحر و ساحر، همچون كافر است و كافر در آتش جهنم معذّب است. با يارى جستن از نام خدا سفر نماييد.
اتّفاقا در اين جنگ پيروزى چشمگيرى نصيب سپاه على(ع) گرديد و عملا نيز پيشگويى آن شخص ابطال شد.
امام صادق(ع) نيز به فردى كه با عمل به احكام نجومى، زندگى خود را سپرى مى كرد، دستور داد تا همه كتب مربوط به آن را بسوزاند. ۱
از اين رو، على(ع) آموختن علم نجوم و ستاره شناسى را به مقدارى كه به انسان در سفرهاى زمينى و دريايى كمك كند، مفيد دانسته و تجويز فرموده؛ امّا بيش از اين مقدار كه حركت سيّارات و فعل و انفعالات اجرام آسمانى را علّت بروز حوادث زمينى و مستقل در تأثيرگذارى پنداشته شود و منشأ رو آوردن به پيشگويى و اخبار از آينده باشد، نهى كرده است.
شيخ محمد عبده، شارح نهج البلاغه، بر اساس فرموده على(ع) علم نجوم را دو دسته دانسته است: دسته اوّل را «علم هيئت» دانسته كه امروزه «ستاره شناسى» ناميده مى شود و حضرت تجويز فرموده و دومى را كه آن حضرت مورد نهى قرار داده، «علم تنجيم» دانسته كه همان احكام نجومى و پيشگويى است و براساس حركت اجرام آسمانى استوار است. ۲
برخى از دانشمندان اهل سنّت، علم نجوم را معجزه بعضى از انبيا شمرده اند ۳ و آن
1.وسائل الشيعة، ج۱۱، ص۳۷۰ .
2.نهج البلاغه (شرح شيخ محمد عبده)، ص۱۲۸ .
3.ر.ك: بحارالأنوار، ج۵۶، ص۳۰(نظر امام محمد غزالى)؛ تفسير قرطبى، ج۱۵، ص۲۹(نظر ابن عبّاس).