خود شيخ، آيه را اين گونه تفسير مى كند:
عطف «يعلمكم» بر «اتقوا الله»، نفى كننده هرگونه رابطه اى بين علم و عمل است؛ زيرا معطوف و معطوف عليه بايد با هم مغاير باشند.
اين كلام، صحيح است و شكى در مغايرت بين «يعلمكم» و «اتقوا الله» نيست؛ ولى نكته اى كه نبايد پوشيده باشد، اين است كه عطف در عين حال مقتضى مناسبت ميان معطوف و معطوف عليه نيز هست. اين مناسبت چيست؟ شكى نيست كه منظور از علم در جمله دوم علومى كه در مدارس و كتابها يافت مى شود نيست. همچنين ترديدى وجود ندارد كه بايد بين علم و تقوا مناسبتى باشد تا عطف آنها بر يكديگر در آيه صحيح باشد. آموزش الهى در آيه نيز به اين معنا نيست كه تقوا انسان را از آموختن قرآن و حديث و فقه بى نياز مى كند.
از جمع بندى اين دانسته ها به نتيجه اى دست مى يايم كه با استنباط شيخ محمد عبده متفاوت است. آيه كريمه به حقيقتى از لطايف قرآن اشاره دارد و آن، اين است كه تقوا قلب انسان را براى دريافت حكمت از سوى خدا مى گشايد. گاه دو نفر قرآن مى خوانند، امّا تنها يكى از آنها دو تحت تأثير واقع شده، از آن پند مى گيرد و به سلوك إلى الله مى پردازد. همه آدميان مى توانند به نشانه هاى تكوينى خداوند در جهان هستى بنگرند، امّا تنها برخى از آنان به مدد تفكر و تعمق به انديشه توحيدى مى رسند.
تقوا به انسان قدرت درك توحيد و حكمت مى بخشد و نورى در قلب او مى افروزد كه خداوند او را به واسطه آن از اشتباه باز مى دارد.
او، خود، فرموده است:
اى مؤمنان، اگر از خداوند پروا كنيد، براى شما (پديده اى) جدا كننده حق از باطل پديد آورد و سيئات شما را بزدايد.^۱
در اين آيه علم و تقوا به صورت شرط و جواب شرط آمده است و نه مثل آيه 282 سوره بقره، به صورت عطف.