كنكاشى درباره حضرت عبدالعظيم(ع) و درك محضر حضرت رضا(ع) - صفحه 177

لم يدرك الرضا(ع) فضلاً عن أن يكون متوفى في حياته، فما ذكره بعض النسابين وهم جزماً، فهذه المرسلات غير قابلة للتصديق؛
جلالت مقام وايمان وورع عبدالعظيم(ع) ما را از تمسك به روايات ضعيف مثل آنچه بعضى از علماى انساب روايت كرده اند كه حضرت رضا(ع) فرمود: كسى كه قبرش را زيارت كند بهشت بر او واجب است، بى نياز مى كند. علاوه بر اينكه ماحصلِ كلمات اصحاب ما اين است كه عبدالعظيم(ع) حضور حضرت رضا(ع) را درك ننمود تا چه رسد به اينكه در زمان حضرتش وفات يافته باشد. پس مطلب بعضى از نسابه ها قطعاً اشتباه بوده و اين گونه مرسلات قابل قبول نيستند.

توجيه مرحوم شوشترى

مرحوم شوشترى در قاموس الرجال ۱ توجيهى ديگر فرموده و آن اينكه:
روايات منقول از حضرت رضا مربوط به زيارت قبر حضرت معصومه است و ناقل به اشتباه آن را در مورد حضرت عبدالعظيم دانسته است.
اين توجيه دو اشكال دارد:
أولاً. اگر نسبت چنين اشتباه هايى به ناقلان و راويان اخبار بدهيم، ديگر هيچ چيزى مورد اعتماد باقى نمى ماند و اساساً نسبت اشتباه دادن دليل مى خواهد.
ثانياً، در ارجاع ضمير به حضرت معصومه(ع) « قبرها » و در ارجاع به حضرت عبدالعظيم « قبره » به كار مى رود و اين دو براى عرب زبان قابل اشتباه نيست.
به هر حال، التفاتى كه علامه مامقانى نموده و آية اللّه خوئى نيز در عباراتش آن را تأييد كرده قابل قبول است.

توجيه كجورى و اخبار به غيب

مرحوم كجورى در جنة النعيم بعيد ندانسته كه حضرت رضا(ع) به زيارت حضرت عبدالعظيم(ع) تنصيص فرموده باشد و مى گويد:

1.قاموس الرجال، ج ۵، ص ۳۴۵ - ۳۴۷.

صفحه از 177