صاحب جامع الرواة بيان نموده كه از امام رضا(ع) نيز روايت دارد؛ ۱ ولى آيت اللّه خويى معتقد است كه در نقل «فتح بن يزيد» از امام رضا(ع) شكى نيست و نيز ذكر مى كنند كه حتى آنجايى كه «رضا» نيامده و «أبا الحسن» تنها ذكر شده، مراد امام رضا(ع) است، به قرينه اتحاد سند با رواياتى كه تصريح به امام رضا(ع) دارند. او سكونت وى در خراسان را تأييد ديگرى دانسته است؛ روايات وارد در موضوع توحيد و معارف، اكثراً از امام رضا(ع) است. در پايان نيز نوشته است كه بيشتر روايات «فتح» از امام رضا(ع) است و مناسب تر اين بود كه شيخ طوسى و برقى او را در اصحاب امام رضا(ع) ذكر كنند. ۲ بنابراين، مراد از «ابى الحسن» در روايت مذكور التوحيد، امام هفتم نخواهد بود.
-مورد آخرى را كه به عنوان نمونه مى آوريم، روايت 26 باب 67 است كه قسمت اخير سند آن چنين است:
محمد بن عيسى قال: قرأت في كتاب على بن بلال، أنه سأل الرجل؛ يعنى أباالحسن (ع).... ۳
هرچند كه عنوان «الرجل» در بيشتر روايات بر امام كاظم(ع) اطلاق مى شود - اگر نگوييم در تمام روايات چنين است ،ولى بررسى رجالى سند، مطلب ديگرى را نشان مى دهد كه در ذيل مى آيد:
در جامع الرواة اردبيلى دو نفر به نام على بن بلال آمده است: على بن بلال بن ابى معاويه على بن بلال مهلبى و على بن بلال بن بلال بغدادى كه دومى ابن ابى معاويه ذكر شده است.
همچنين، وى على بن بلال بغدادى را از اصحاب امام جواد(ع) دانسته كه از امام هادى(ع) هم نقل دارد. ۴ شيخ طوسى على بن بلال را در شمار اصحاب امام رضا(ع) آورده است. در پاورقى كتاب آمده كه اين اسم در بعضى از نسخه هاى كتاب نيست. ۵
1.جامع الرواة، ج ۲، ص ۱ .
2.معجم رجال الحديث، ج ۱۳، ص ۲۴۹ و ۲۵۰.
3.التوحيد، ص ۴۵۹.
4.جامع الرواة، ج ۱، ص ۵۵۹ و ۵۶۰.
5.رجال الطوسى، ص ۳۸۰.
