رساله فتحيه - صفحه 24

دختر مَأمُون الرّشيد انشاء فرموده بودند، فايز شده، و اشكالى به نظر اشرف رسيده، و چنانكه مذكور شد، فرموده بودند كه: يا در نسخه غلط از نسّاخ واقع شده، يا نكته اى در اينجا هست كه بر ما مخفى است، و در صدد استعلام حال برآمده، تا اينكه عزيمت والا نهمت بر اين استقرار يافته كه اين دعاگوى بى بضاعت در رفع آن اشكال كوشيده، آنچه به خاطر فاتر رسد، در طىّ رساله اى در آورده ،به نام آن نامدار مفتتح نمايد.
و چون در اين اوقات، علاوه بر قصور ذاتى و نقص جبلى، بال اين شكسته بال در بلبال، و قُوا و مشاعر و حواسّ به سبب ضعف مزاج در كلال، و به جهت كثرت شواغل و سوانح ايّام ، و وفورِ وارادات حوائج انام متوزّع الحال بود، بيانى كه قابليّت نظر همايان سلطانى داشته باشد ميسّر نبود، و لكن به مقتضاى «المأمور معذور» و «لا يسقط الميسُور بالمعسُور» و «ما لا يدركُ كلّه، لا يترك كلّه» حَسب المقدُور در امتثال امر اعلى قيام نموده، اين چند كلمه را به عرض اعلى رسانيد.
اميد كه مقبُول نظر خيريّت منظر شده، نفع آن به كافّه عبّاد واصل، و ثواب آن به روزگار فرخنده آثار سلطان جهان و شهنشاه زمان عايد گردد. انّه سَميع الدّعاء قريب مجيب.
و چون آغاز و انجام اين رساله به اقتضاى طبع شريف آن اعلى حضرت، سمت انتظام يافت، آن را مسمّى كردم به رساله «فتحيّه»، عسى اللّه أن يفتح عليه أبواب فتوحاته بالنصر و التّمكين، و مكّنه على رؤس المخالفين و المعاندين من اعداء الدين. و الصلاة والسلام على محمّد و آله أجمعين.
پس، الحال شروع مى كنيم در مقصود، بعون اللّه الملك المعبود. و مرتب مى سازيم رساله را بر مقدّمه و سه فصل و خاتمه.

امّا مقدّمه

پس آن در ذكر اشكال و نقل عبارت خطبه است و اشاره اجماليّه به جواب.
و آن اشكالْ اين است كه در آن خطبه شريفه حمد را بر تهليلْ مقدّم داشته اند و شكر نعمت را بر توحيدْ، و حال اينكه تهليل مقدّم است بر حمد، و توحيد اسبق است از شكر نعمت،

صفحه از 60