اعم از صحيح و سقيم به رشته نگارش درآمد . با توسعه علوم اسلامى، به ويژه حديث و به دليل جعل و تحريف در روايات، نياز به تصحيح و تنقيح اخبار شدت گرفت . بر اين اساس، بررسى دقيق راويان و ناقلان روايات و به دست آوردن ميزان وثاقت و عدم وثاقت آنان در سر لوحه تحقيقات و پژوهش هاى محدثان و ديگر عالمان اسلامى قرار گرفت .
اين روند، به ويژه در ميان اهل تسنن، به زودى گسترش يافت و تأليفات بسيارى در زمينه چگونگى نقد و بررسى اسناد حديث به وجود آمدند و علوم «دراية الحديث» و «رجال الحديث» به دو شاخه مهم از علوم حديثى تبديل شدند . سير تاريخى علوم حديث بيانگر اين نكته است كه نقد و بررسى اسناد روايت وجه غالب پژوهش هاى حديثى بوده است و كمتر به متن حديث و ملاك هاى نقد و بررسى آن توجه شده است .
پيروان مذهب جعفرى، بنا به دلايل متعدد عقلى و نقلى، مرجعيت علمى ائمه معصوم عليهم السلام را پس از رحلت پيامبر گردن نهاده، از طريق اين بزرگواران به مبانى و احكام دين به روشى صحيح دسترسى پيدا كرده اند. از بيانات ائمه اطهار مى توان دريافت كه آنان به نقد و بررسى متون احاديث نيز توجه داشته اند و در همين رابطه ملاك هايى را نيز معرفى نموده اند كه از همه مهم تر، عرضه اخبار و احاديث به قرآن و شناسايى موافقت آنها با آيات الهى است .
ملاك هاى ارايه شده توسط معصومان عليهم السلام مد نظر مؤلفان و نويسندگان اوليه كتب حديثى شيعه، به ويژه كتب اربعه قرار گرفت و در تهيه و تنظيم اين آثار به ملاك هاى متنى در كنار ملاك هاى سندى توجه شد؛ اما پس از گسترش علوم حديثى و تفريع و تنويع احاديث و پيدايش شاخه دراية الحديث بررسى سند و رجال حديث اهميت بيشترى يافت.
روايات تفسيرى نيز همين جريان را طى نمود . توجه بيش از حد به سند و خوشبينى زياد به رجال حديث در برخى از تفاسير، به ويژه تفاسير روايى و مأثور، سبب شد كه متون روايات مورد ارزيابى و سنجش قرار نگيرد و مطالب نادرستى در ذيل آيات به معصومان عليهم السلام نسبت داده شود .
علامه طباطبايى در مباحث روايى تفسير الميزان به تفاسير روايى شيعه و اهل تسنن مراجعه نموده، اخبار و روايات مندرج در آنها را نقل و نقد كرده است . هر چند وجه غالب تجزيه و تحليل هاى علامه به بررسى متون روايات، به ويژه از لحاظ عدم مخالفت با قرآن مربوط است، اما از نقد و بررسى سند و رجال حديث هم در پاره اى از موارد سود جسته است و با جرح و تضعيف برخى از راويان به طرد روايت حكم كرده است . گاهى نيز از اصطلاحات دراية الحديث در تقسيم بندى اخبار استفاده كرده، قوت يا ضعف آنها را نشان داده، از پذيرش اخبار ضعيف امتناع ورزيده است ؛ موارد زير

3 . نقد و بررسى روايات به كمك قرآن

مهم ترين شيوه علامه طباطبايى در نقد و بررسى اخبار و احاديث ـ همان طور كه گفته شد ـ عرضه آنها به قرآن و به دست آوردن ميزان موافقت يا مقدار مخالفت آنها با آيات الهى است . علاّمه