شناسايى يك راوى مشترك - صفحه 86

دارند ـ به خوبى مشهود است.
علاوه بر تصريح شيخ طوسى، موارد ديگرى اثبات مى كنند كه غياث بن ابراهيم بر اين باور بوده است.

2 ـ 2 ـ 2 . اعتقاد خانوادگى

اشاره شده كه حفص بن غياث، كوفى و پسر عموى غياث بن ابراهيم است. ۱ از سوى ديگر، وى را در شمار بترى مذهبان و راويانى از اهل سنت نام برده اند و در كتاب هاى رجالى شيعه به نام حفص بن غياث عامى اشاره كرده اند. ۲ دور از انتظار نيست كه غياث بن ابراهيم ـ كه در همين خاندان بوده است ـ بر اعتقاد بتريه باشد.

2 ـ 2 ـ 3 . راويان غياث

شيخ طوسى براى كتاب غياث سه طريق ذكر مى كند و از سه راوى كتاب او نام مى برد. نجاشى نيز به يك طريق براى كتاب غياث بن ابراهيم تميمى اشاره دارد. ابتدا راويان طريق شيخ و پس از آن راويان طريق نجاشى بررسى و معرفى مى شوند.
الف. محمد بن يحيى خزاز: نجاشى اين راوى را توثيق مى كند، اما به طبقه خزاز و اين كه از كدام امام روايت دارد، اشاره اى نمى كند. ۳ در واقع، محمد بن يحيى خزاز از هيچ يك از ائمه عليهم السلامبى واسطه روايت نمى كند؛ با آن كه هم طبقه ياران امام رضا عليه السلام و امام كاظم عليه السلام است، و چون از مكتب كوفه است، به احتمال زياد با اين دو معصوم عليهماالسلام يا ياران و راويان ايشان ملاقات داشته است.
در كتاب هاى رجالى اهل سنت از «محمد بن يحيى السوسى الخزاز» نام برده مى شود كه از يحيى بن معين درباره وضعيت رجالى راوى اى به نام «سويد بن سعيد» پرسيده است. ۴
ابن ماكولا نيز هنگامى كه از راويان ملقب به خزاز نام مى برد، از اين راوى چنين ياد مى كند:
ابوطالب محمد بن يحيى بن العطار الخزاز حدَّث عن محمد بن الحسين بن عبدالصمد الجعفى. ۵
درباره محمد بن يحيى اطلاعات ديگرى ارائه نمى شود، اما همين اشارات نشان از حضور محمد بن يحيى در مجالس اهل سنت دارد. براى روشن شدن نوع اعتقادات محمد بن يحيى، اعتقادات نزديكان وى را اعم از استاد و شاگرد بررسى مى كنيم.
ـ طلحة بن زيد استاد خزاز، ۶ عامى و بترى مذهب ۷ است كه رجاليان اهل سنت روايات او را

1.الجرح و التعديل، ج۷، ص۵۷ .

2.رجال الكشى، ج۲، ص۶۷۸ ، ش۷۳۳.

3.رجال النجاشى، ص۳۵۹، ش۹۶۴.

4.ر. ك: سير اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۴۱۲.

5.اكمال الكمال، ج۲، ص۱۸۵.

6.براى نمونه ر. ك: كتاب من لايحضره الفقيه، ج۳، ص۳۷۳؛ علل الشرائع، ج۲، ص۳۲۰ و ۵۰۱ .

7.رجال النجاشى، ص۲۰۷، ش۵۵۰ ؛ رجال الطوسى، ص۱۲۸، ش۱۴۶۴.

صفحه از 92