نويسنده تفسير الفرقان فى تفسير القرآن چنين تحليل كرده است:
و ليس الضرب القرآن بعضه ببعض ـ المندد به فى المأثور ـ الا ضرب التضارب، دون ذلك التفسير التقارب، فكل تفسير منتج تضارباً بين الآيات هو من ضرب القرآن بعضه ببعض ضرب الدقل و كل ما ينتج تقارباً بينهما دون تحميل عليها الا ما تتحمله فهو من صالح التفسير و هو تفسير القرآن بعضه ببعض ... . ^۱
مرحوم ملاصالح مازندرانى در شرح اصول الكافى احتمالى را در تحليل اين روايات آورده است:
در ضرب القرآن بعضه ببعض احتمال مى رود معناى آن چنين باشد كه انسان در آيات مجمل، مطلق، عام، مجاز، متشابه و آنچه نياز به تأويل دارد و معضلات آن، اعمال رأى كرده و با عباراتى خيالى و توهمات اختراعى خويش بين آنها جمع كند و از آن استنباط احكام كرده، طبق آن عمل كرده و بدان فتوا دهد؛ بدون آن كه مستند صحيحى و روايات صريحى از معصومان داشته باشد. ^۲
و نيز هنگامى كه مرحوم شيخ صدوق رحمه الله درباره مفهوم اين روايات از استاد خويش مى پرسد مرحوم ابن وليد چنين پاسخ مى دهد:
هو أن يجيب الرجل فى تفسير آية تفسير آية اخرى. ^۳
مرحوم علامه طباطبايى رحمه الله در خصوص روايت و توضيح مرحوم ابن وليد نكته اى را تذكر داده اند:
سخن وى خالى از ابهام نيست. اگر مراد ابن وليد همان خلطى كه ذكرش گذشت باشد كه در عرف بحث كنندگان در مناظرات خود متداول است و آن عبارت از اين است كه بين آيات معارضه ايجاد مى كنند (مدعى وجود تناقض و تعارض مى گردند) و با تمسك به جزئى از آيه، جزء ديگر آن را تأويل كرده، از ظاهر خود منصرف مى كنند، سخن وى سخنى درست و حق است و اگر مقصود او تفسير يك آيه با آيه ديگر باشد و استشهاد به آيه اى جهت روشن كردن معناى آيه ديگر باشد، سخنى نادرست است. ^۴
زيرا در مقابل روش تفسيرى معصومان و ادله قرآنى قرار مى گيرد و نظر ابن وليد نبايد چنين بوده باشد.
محققان مسند امام احمد بن حنبل در ذيل روايت آورده اند:
و قوله يتدارون يريد يختلفون قاله البغوى و المراد يتدافعون فى القرآن. ^۵
و يا در ذيل روايت «المراء فى القرآن كفر» آورده اند:
المراء قال المناوى: اى الشك فى كونه كلام اللّه او أراد الخوض فيه أو المجادله فى الآى