شیعه و سنی، این واژه فقط در سه جا در بیانات حضرت آمده است و در سایر منابعِ روایی مستند به خود حضرت، ذکری از این واژه به میان نیامده است:
در نقلی از امام امیرالمؤمنین در کتاب غرر الحکم و دررالکلم^۱ آمده است:
لا تملك المرأة ما جاوز نفسها فإن المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة.
و نیز در نامه 31 نهج‌البلاغه در وصیت به فرزندش^۲ حسن بن علی علیهما السلام فرموده است:
و لاتملك المراءة من اءمرها ما جاوز نفسها، فان المراءة ریحانة و لیست بقهرمانة. و لاتعد بكرامتها نفسها، و لاتطمعها فی أن تشفع لغیرها؛زن را بیش از آن چه نفس (ذات) خود او مقتضی است تملیک مكن؛ زیرا زن ریحان است نه قهرمان. و در بزرگداشت او به بیش از حد نفس او تجاوز مكن و او را به طمع میانداز كه برای دیگری شفاعت و میانجی‌گری نماید.
جواد علی (1408-1324ق) در کتاب المفصل، ضمن بیان مطالبی در باب
حقوق الملوک و حقوق سادات القبائل در وجه تسمیه نامگذاری‌ها در بین اعراب به نکته‌ای زبان‌شناختی در خصوص واژه قهرمان به نقل از امام علی علیه السلام اشاره می‌کند.
وی می‌گوید:
و قد استعمل عرب العراق الألفاظ الفارسیة المستعملة فی إدارة الحكومة الساسانیة، لأنها هی المصطلحــات الرسمیة و الألقـــاب التی یحملهــا الموظفــون و تشیـر إلی منازلهم و درجاتهم، و منها درجة «قهرمان». و «القهرمان» كلمة فارسیة، و قد دخلت العربیة و عربت. ذكر علماء اللغة أنها تعنی المسیطر الحفیظ علی من تحت یدیه و القائم بأمور الرجل و من أمناء الملك و خاصیته. و فی الحدیث: كتب إلی قهرمانه. و قد ورد أن «علی بن أبی طالب» قال لدهقان من أهل عین التمر، و كان قد أسلم: أما جزیة رأسك فسنرفعها، و أما أرضك فللمسلمین. فإن شئت فرضنا لك، و إن شئت جعلناك «قهرمانًا» لنا.^۳.
آنچه در اینجا به نقل از دانیل دینیت ذکر شده است که امام علی علیه السلام در باره یکی از دهقان‌های تازه مسلمان اهل عین التمر از تعبیر قهرمان _ که به معنای پیشکار مورد اعتماد است_ استفاده کرده‌اند.