بررسی واژه قهرمانه در کلام امام علی عليه السلام - صفحه 124

2) واژه قهرمانه در کلمات حضرت رسول صلی الله علیه و آله
از جمله سؤالاتی که این مقاله در صدد بررسی آن است، این است که آیا واژه قهرمانه توسط رسول خدا صلی الله علیه و آله در دوران حیات ایشان استعمال شده است؟ در عمده منابعی که به نحوی احادیث نبوی صلی الله علیه و آله در آن ذکر شده است، نگاه می‌کنیم، فقطبه چند حدیث بر می‌خوریم که از واژه قهرمان استفاده شده است.
خلیل ابن شاهین الظاهری المصری(م893ق) کتابی به نام الاشارات فی علم العبارات در موضوع انواع رؤیا و خوابگزاری‌ها دارد. او در این کتاب _ که مشتمل بر هشتاد باب است _ ضمن تفکیک کهانت از مغیبات، با استناد به منابعی موثق و مشاهدات خویش به دنبال بررسی این موضوع در علم تأویل و تعبیر است؛ علمی که در شریعت، اصالت داشته و از طریق آن می‌توان مغیبات را از کهانات متمایز نمود. ایشان در این کتاب احادیث و گفتارهای فراوانی را از شخصیت‌های مختلف نقل کرده است. وی از شخصی به نام شیخ ابی بکر الحلبی نام می‌برد مبنی بر اینکه از حضرت رسول صلی الله علیه و آله دعایی نقل شده که در این دعا حضرت از کلمه قهرمان استفاده کرده است. ابن شاهین گوید:
.... فلما فرغ دعا بهذه الكلمات.... و هی هذه اللهم سكن هیبة عظیمة قهرمان الجبروت باللطیفة النازلة الواردة من فیضان الملكوت....۱
در دو منبع دیگر؛ حدیث «المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة» با استناد به رسول خدا صلی الله علیه و آله ذکر گردیده است لکن به منابع متقدم‌تر ارجاع نشده است. یک منبع؛ کتاب «مکانة المرأة فی الاسلام» که در آن چنین آمده است: «یکی از نویسندگان به مشکلات زنان از جهات مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در جهان معاصر اشاره کرده و پس از تبیین وضعیت جسمانی زنان مبنی بر اینکه زنان به طور طبیعی از مردان لطیف‌تر بوده و باید برخی امور ضروری نسبت آنان رعایت گردد به گونه‌ای که محول کردن برخی امور سنگین به زنان نوعی ظلم به آنان به حساب می‌آید و اسلام به چنین اموری و یا اموری که فوق طاقت زنان است را توصیه نمی‌کند.» نویسنده در این بخش به حدیثی از کلام رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله اشاره می‌کند که ایشان فرمودند: «المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة و قهرمان یعنی کسی که خدمت می‌کند و مورد احترام است. و این روایت خطابی است که متوجه مردان است یعنی اینکه زنان مثل گلهای لطیفی هستند که در منازل شما با شما زندگی می‌کنند

1.. الاشارات فی علم العبارات، جزء۱، ص۲۶۳.

صفحه از 128