«رافضيان را قدرى و محلّى نباشد» و گفته است - خاكش به دهان - كه «رافضى و ملحد يكى است» و جايى گفته است: «رافضى‏اى ^۱ دهليز ملحدى است» پس گويد: سلطانى چون ملكشاه دختر را به رافضى داد. پس به بى‏امانتى و به بداعتقادى و به بددينى به ملكشاه سلطان حوالت مى‏كند. هر كس كه دختر به دهليزِ ملحدان دهد، مسلمان نباشد تا اين دعاوى در نحر مجبّرش بماند و سلطان عالم و عادل و مؤمن باشد و اصفهبد على كه دامادِ او باشد، مؤمن و معتقد و شيعى و امامى‏^۲ و اصولى، و خواجه بدان دعاوى مبتدع و منكر و مجبّر و ضالّ و انتقالى و منافق. و الحمدُ للَّه ربِّ العالمينَ.
و اما آنچه گفته است كه: «آن خاتون زبانِ بوطالبِ مناقبى شيعى - رحمة اللَّه عليه - ببريد» راست است و انكار نشايد كردن كه به حوالتى دروغ كه بر وى كردند، ^۳ خاتون زبانِ او بفرمود بريدن.
و چه ماننده ^۴ است اين معنى بدان كه خواجه بوبكر خسروآبادى‏^۵ سنّى كه حاكم قزوين بود، او را گفتند: صدّيقك فضايلى دشمنِ على و آل او، تو را لعنت كرده است. بفرمود تا در دار السّنّة^۶ كه قزوين است آن فضايل‏خوانِ سنّى را پاره پاره بكردند. و پادشاهان در شهرها مانندِ اين بسيار كرده‏اند و كنند كه از حوالت به مذهب و اعتقاد نكنند^۷ و نقصانى نباشد.
امّا خواب ^۸ يك نيمه راست نباشد و يك نيمه دروغ چون آن تاريخ به ياد داشته است كه زبان بوطالب مناقبى - رحمة اللَّه عليه - ببريدند، بايستى كه فراموش نكردى كه همان شب علىِ‏ّ مرتضى را به خواب ديد و زبان در دهنِ او كرد و حالى ^۹۱۰نيك ودرست

شود كه اين حديث دروغ و بهتان است و على بهتر است و عالم و معصوم، و همه صحابه محتاجِ علمِ او. ^۱ و الحمدُ للَّه ربِّ العالمينَ.

[ 39 ]

[ زيركى عبدالجليل در ايجاد دشمنى ميان مؤلف فضائح و حاكمان ترك آن زمان ]

[ رابطه سلجوقيان و شيعيان در موضوع مناقب‏خوانى براى اهل بيت(ع) ]

[ عاقبت نيك ابوطالب مناقبى و مدافعان مكتب اهل بيت(ع) ]

آنگه گفته است:
و چون در بازارها اين شعرهاىِ محال خوانند و تركان بشنوند و خود ندانند كه آن چيست و آنها كه پيش از اين بر سرّ و رمز روافض واقف بودند دانستند كه چند را از اين مناقبيانِ رافضى‏زبان ببريدند و در سارى خاتون سعيده ^۲سلقم، بنت ملك شاه - رحمه اللَّه - كه زنِ اصفهبد على بود، بوطالب مناقبى را زبان بفرمود ببريدن كه اندر آن بيشه گريخته بود و هجو صحابه پاك و قدحِ زنانِ رسولِ خداى مى‏خواند.^۳
اما جواب آنچه گفته است كه «تركان ندانند كه مناقبيان چه خوانند» ممكن نيست كه بر پشتِ زمين از ملحدان گذشته، تركانِ غازى را دشمنى هست سخت‏تر از اين مصنّفِ نامنصف كه در هر فصلى از فصولِ اين كتاب اشارتى كرده است؛ يك جا به بى‏حميّتى ^۴ و يك جا به نادانى و يك جاى به غفلتِ تركان. و اين مايه بندانسته است كه تركان، عالم و عاقل‏اند و جهانبانى و جهاندارى به هرزه بديشان بنيفتاده ^۵ است و حرمتِ مناقب‏خوانان كه دارند از اعتقادِ پاكيزه و دوستىِ امير المؤمنين باشد كه مردان، مردان را^۶ دوست دارند و خصومتى كه اين خواجه نوسنّى را با على و با اولادش و مدّاحان او هست، تركان را نيست.
و امّا آنچه حوالت كرده است به دخترِ ملك شاه سلطان كه زنِ اصفهبد على ^۷شيعى و معتقد و دوازده امامى بود، على‏رغمِ ^۸ خواجه كه درين كتاب گفته است به مواضع كه