طاق باجكى‏^۱برآويخت، همه رافضيان شتّام‏^۲بودند؛ باز گفتند: ملحد بودند. و از^۳قلعه‏هاى ولايتِ رى آن‏^۴ خواجگان را كه به زير آوردند، چون بوجعفر عيلان، و بورضا، و بُلفتوح اسدآبادى و غيرهم من الملاحدة - لعنهم اللَّه - نه همه رافضى بودند و از رفض در الحاد شدند؟ يكى از اينها را بگو كه نه رافضى بود. مگر جحود كنى؛ چنانكه در ديگر چيزها جحود كنى.
امّا جوابِ اين فصل مشنّع ^۵ به انصاف گوش بايد داشتن و واحد به واحد برخواندن و البادى أظلم؛ بدانستن كه جواب گفته‏اند جنگ‏^۶ نباشد؛ تا هر چه دروغ گفته است بگوييم، و آنچه تهمت است بيان كنيم و معارضات ياد كنيم و الزام مقرّر كنيم. بتوفيقِ اللَّه تعالى و به الثّقة.
اما آنچه گفته است كه «رافضى‏اى دهليز ملحدى است» سخنِ باى‏خوانان وسوّاسان ^۷ و بى‏علمان و بى‏امانتان است و خواجه نوسنّى اين قدر بندانسته است كه دهليز آنجا اولى‏تر كه در وجوبِ معرفت با ملحدان مشارك باشد كه اصلى است از اصولِ دين.
و جواب آنچه گفته است كه «خود اساسِ الحاد است و از رفض در الحاد شوند و سر به گريبانِ الحاد برآورند»،^۸ اين كلمتى است بى‏وزن بى‏اصل. امّا سر به گريبان بر آوردن سهل‏تر باشد از ^۹آن كه زبان از دهانِ‏^۱۰الحاد به در كردن كه وجوبِ معرفتِ خداى

ديگرى. و اين سادات و اصحابِ قلم كه امروز هستند، بر سيرتِ سنيّه و طريقتِ پسنديده ايشان روند در همه معانى. و الحمدُ للَّهِ ربِّ العالمينَ.

[ 44 ]

[ تهمت غلو و الحاد و باطنى‏گرى به شيعه ]

[ اشتراك مؤلف فضائح در عقايد و اصول با ملاحده ]

[ ستم سلطان سلجوقى به سعد الملك رازى از بزرگان شيعه ]

[ قدرت و وزارت مجد الملك براوستانى و حسد خواجگان دولت سلجوقى بر وى ]

[ معرفت خدا بر مبناى عقل ]

[ پشيمانى سلطان سلجوقى در ستم به ابو القاسم عبدويه از شيعيان اصولى ]

[ ستم شاهان بر شيعيان و اهل سنت ]

[ عدم رابطه چند علوى معتقد به اسماعيليه با مذهب شيعه ]

[ گزارش عبدالجليل در وضع باطنى‏گرى و واضعان مذهب اسماعيليه ]

[ خاستگاه اسماعيليه و واضعان فريبكار آن ]

[ الحاد و اعدام قرمط بن حمدان در عهد عمر عبدالعزيز ]

[ تفاوت حمدانيان شيعى با حمدانيان اسماعيلى ]

[ الحاد و باطنى‏گرى ابو الفتوح حمدانى ]

[ عالمان شيعه و فتواى قتل ملاحده و اسماعيليه ]

[ گرايش مسعود زورآبادى شاگرد جوينى سنّى به الحاد و باطنى‏گرى ]

[ گزارش عبد الجليل از داعيان و مدافعان اسماعيليه و قتل آنها توسط حكومت وقت ]

[ خاستگاه شيعى نداشتن قائلان به اسماعيليه ]

[ عموميت داشتن خشم سلاطين به وزيران ]

[ دشمنى اسماعيليه با شيعه و طرح ترور سياسى شيعيان ]

آنگه گفته است:
فصل. بدان اى برادر كه رافضى‏اى ^۱ دهليزِ ملحدى است و بلكه خود اساسِ الحاد است و از رفض در الحاد شوند و هر كس كه سر^۲ به گريبانِ رفض بر آورده است، غاية ما فى الباب آن بوده است كه به ملحدى منسوب‏^۳ شده است و خونِشان بريخته‏اند و هيچ كس را نيافته‏ايم كه سر به گريبانِ سنّت و جماعت بر آورده است كه او به الحاد متّهم شده است؛^۴ بل چون در رفض غالى شدند، به الحاد كشيدند. اوّلاً تاج الملك رافضى بود پاره‏پاره‏اش بكردند و آوازه ملحديش برآمد.^۵سعد الملك بود كه سلطان محمّدش برآويخت رافضى بود؛ آنگه گفتند: ملحد است و آوازه برآمد كه به دِژ كوه ملاطفه‏^۶مى‏نويسد. مجد الملك قمى بود كه پاره‏پاره‏اش بكردند، رافضى بود؛ آنگه گفتند: ملحد است. زين الملك بود كه به ساوه‏اش برآويختند، رافضى بود؛ آنگه گفتند: ملحد است. حاجب زرّين‏كمر و بوسعد حدّاد و آن خواجگان كه همه را بويح‏^۷ بكشتند، همه رافضى بودند و باز گفتند: همه ملحد بودند. در شهر رى ^۸رستم خادم، و بُلقسم عبدويه، و بُلقسم شوّاء و غيرهم كه امير قجقرشان‏^۹ به