پدرش كافرند، نقصانِ رسالتش نباشد، شاعيان را الحادِ آن دو علوى هم خللى نكند، و سنّيان را هم نقصان نباشد، چون كسى از آن طايفه ملحد شود؛ امّا از براىِ معارضه و جواب آورده‏ايم نه از براىِ حجّت كه ملحد ملحد باشد از هر مذهب كه انتقال كند و اصحابِ آن مقالت را خللى نباشد، «وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ اُخْرى‏»^۱ تا هر كس كه بخواند، مقصودِ ما بداند كه جواب گفته‏ايم نه ابتدا. امّا ^۲اردشير و حمزه و منوّر و بادار^۳ و مظفّر خر^۴ چون از كندان و سيستان و اسفيدان‏^۵ و جاجرم‏^۶ باشند، پندارم رافضى نبوده باشند؛ تا نيك تأمّل كند و شبهت زايل شود.
معارضة
اكنون بدان اى برادر كه اين فصل را معارضتى هست كه موحّدان به جان و ايمان استماع ^۷ كنند و متّهمان‏^۸ بى‏مُراد بشنوند:
اوّلاً اتّفاقِ همه مسلمانان است كه اساسِ ملحدى و قاعده باطنى‏اى در خِطّه عراق و حدودِ خراسان، اين پنج نفر ^۹ نهادند كه ذكرِ اسامىِ ايشان برود و خواجه مصنّف خارجى به كرم و تفضّل اگر به صداع ندارد، در آن تأمّل فرمايد:
اولاً رأس و رئيس و مقدَّم و پيشوا و مقتداىِ همه ملحدان درين هشتاد سال كه رفت حسنِ صبّاح بود، مجبّر مجبّرزاده. ^۱۰ خانه در روده داشت در شهرِ رى به كوىِ صوفى دبير استاد عبد الرّزّاقِ بيّاع بود، همكار تاج الملك مستوفى مجبّر. نه به در مصلحگاه‏^۱۱ نشست و

و اعتقاد هلاك كردند و اين معنى در روزنامه‏هاىِ ديوانى ظاهر است. چون مطالعه كنند اين شبهت و تهمت ساقط شود.
امّا آن ^۱ جماعت را كه از قلعه‏ها به زير آوردند، پندارى كه مصنّف از مذهبِ اوّل ايشان بى‏خبر است. امّا بورضا و بُلفتوح، اسدآبادى بودند و معلوم است كه ^۲در آن حدود شيعى هرگز نبوده است و نه حنفى. همه مجبّران و مشبّهيان باشند. و ابوابراهيم و سالارسگزى بودند و معلوم است كه اگر صد ملحد به تاختنِ مسلمانان شوند پنجاه سگزى‏^۳ باشند و بدان ولايت بوىِ شيعه نرسيده است‏^۴ و به جبر و تشبيه معروف‏تر باشند از آن كه به عدل و توحيد. و سندلانيان را خود^۵ معروف است كه هر شبِ آدينه براىِ خرِ خدا، كاه و جو نهادند؛ تعالى‏ و تَقَدّسَ عنِ الصُّعود و النّزول؛ و اگرچه اكنون دعوىِ حنفى‏اى‏^۶ مى‏كنند به تقيّه.^۷
و آن دو علوىِ ملعون كه ياد كرده است، شبهتى نيست كه ملحد شدند و اگر نوح پيغمبر را - عليه السلام - كه پسر كنعانِ كافر باشد، به اجماع همه مسلمانان نقصانِ نبوّت او نكند، و محمّد مصطفى را - صلى اللَّه عليه و آله - كه به مذهبِ مصنّف مادر و