ختماتِ قرآن متواتر، و مدرسه عزّ الملكى و عرب‏شاهى معمور به آلت و عُدّت؛ مدرّسان چون سيّد ابو عبداللَّه و سيّد ابوالفتح الحسينى عالمان با ورع؛ مجالسِ علم و وعظ متواتر؛ مشاهد امامزادگان عبداللَّه موسى و فضل و سليمان اولادِ موسى كاظم منوّر و مشتهر، علماى رفته و مانده همه متبحّر و متديّن.
و روايت كرده‏اند معتمدان از سيّدِ اوّلين و آخرين، عليه السلام و الصّلوة: «لمّا أن عُرِجَ بي إلى السّماءِ مررتُ بأرضٍ بيضاء كافوريّةٍ شممتُ منها رائحةً طيّبةً فقلت: يا جبرئيل ما هذه البقعة؟ فقال: هذه بقعةً يقال لها: آبة عرضت عليها ولايتك فقبلت، فإنّ اللَّه تعالى ليخلق منها رجالاً يتولّونك و يتولّون ذرّيتك؛ فبارك اللَّه فيها و على أهلها». ^۱ معنى آن است كه:
«مهتر انبيا گفت: در شب معراج نظرم به بقعه‏اى افتاد اسفيد نورانى كه بوىِ خوشِ آن بقعه بر ملأ اعلى به دماغِ من افتاد. پرسيدم از جبرئيل كه اين كدام بقعه است؟ گفت: اين بقعه را آبه خوانند، رسالتِ تو و ولايتِ آل تو بر وى عرض ^۲كردند، قبول كرد. بارى تعالى از وى مردانى را آفريند كه متابعتِ تو و فرزندانِ تو را ميان بسته دارند. مبارك بادا بر آن شهر و بر اهلش ولايت و مودّتِ شما».
و اگرچه اخبار در فضيلتِ آبه بى‏نهايت است، ^۳ ما را درين كتاب اين قدر كفايت است.
امّا ورامين اگرچه دهى است، به منزلت از شهرها باز نماند. از آثارِ شريعت و انوارِ اسلام، از طاعات و عبادات و ملازمتِ خيرات و احسانى كه آنجا ظاهر است، از بركاتِ رضيّ الدّين ^۴ ابوسعد - أسعده اللَّه فى الدّارين - و پسران او از بنيادِ مسجد جامع

خِطّه مسلمانان‏^۱ نجنباند و نرنجاند.
و كاشان - بحمد اللَّه و منّه - منوّر و مشهور بوده است هميشه و بحمد اللَّه هست، به زينتِ اسلام و نورِ شريعت و قواعدِ آن از مساجدِ جامع و مساجدِ ديگر با آلت و عُدّت و مدارسِ بزرگ چون مدرسه صفويّه و مَجْديَّه و شَرَفيَّه و عزيزيّه با زينت و آلت و عُدّت و اوقاف و مدرّس، ^۲ چون سيّد امام ضياء الدّين أبو الرّضا فضل اللَّه بن عليّ الحسنيّ، عديم النّظير در بلادِ عالم به علم و زهد، و غير او از ائمّه و قضاة و كثرتِ فقها و مُقْريان و مؤذّنان، و عقودِ مجالس و ترتيب‏^۳ علماىِ سلف، چون قاضى ابو عليٍ‏ّ الطّوسىّ و اولادش [ چون قاضى جمال ابوالفتوح و قاضى خطير ابو منصور حرس اللَّه ظلّهما^۴ ]و در وى مُصلحانِ بى‏مر و حاجيانِ بى‏عدد، و عمارتِ مشهد امام‏زاده عليّ بن محمّد الباقر ببار كرز است‏^۵ كه مجد الدّين فرموده ^۶است‏^۷ در آن حدود با زينت و عُدّت و آلت و رونق و نور، و بركاتِ آن را^۸ همه ملوك و وزرا خريدار، و سلاطين و امرا معترف‏^۹ و غير آن و مانند اين؛ كه همه دلالت است بر صفاىِ ايمان و نُزهتِ طاعاتِ مؤمنانِ كاشان؛ عمّرها اللَّه بالعدل و التّوحيد و قبول الرّسالة و إثبات العصمة. ^۱۰
امّا شهر آبه اگر چه شهرى است به‏صورت كوچك، بحمد اللَّه و مَنِّه بقعه بزرگوار است از شعارِ مسلمانى و آثارِ شريعتِ مصطفوى و سنّتِ علوى در جامع معمور كبير و صغير، با جمعه و جماعات و ترتيب ^۱۱ عيدين و غدير و قدر و عاشور و برات و