و حوادث و قتل بر انبيا رواست. تا عاقلِ عالِم چون اين جواب برخواند وى را درين مسأله هيچ شبهتى بنماند. و الحمدُ للَّه ربِّ العالمين.

[ 79 ]

[ ادعاى مؤلف فضائح درباره روش يونس عبدالرحمن در نقد اخبار صحابه ]

[ رابطه قمى بودن با شيعى بودن ]

[ داستان وسوسه كردن شيطان عمر را در نماز ]

آنگه گفته است:
در كتاب تأييد النّبوّة و تسديد الإمامة ^۱ كه يونس بن عبدالرّحمن القمّي الرّافضيّ كرده است، هر خبرى كه رسول در حقِ‏ّ يكى از صحابه گفته است، او آن را تأويلى نهد؛ تا اندران خبر كه رسول گفته است: «إنّ الشّيطان ليفرّ من ظلّ عمر»، گويد: اين نه خبرِ رسول است كه شيطان خود از رسول بنمى‏گريزد، از عمر چگونه بگريزد؟
امّا جوابِ اين كلمات آن است كه از غايتِ جهلِ اين مصنّف يكى اين است كه ذكرِ شخصى كرده است و گفته است: قمى، آنگه گفته است: رافضى، و نداند ^۲ كه چون قمى بگفتى مستغنى باشى ^۳ از ذكرِ مذهب ^۴ كه در حكايت آمده است كه مردى اصفهانى يكى را پرسيد كه از كدام شهرى، گفت: من از شهر دندان كنان. مرد فروماند. گفت: معنى مفهوم نيست. مرد گفت: معنى آن است كه چون من گويم: از قم، گويى: آه. پس چون ذكرِ قم برفت ذكرِ مذهب بى‏فايده باشد كه قمى الّا شيعى نباشد و الّا رافضيش نخوانند.
امّا آنچه گفته است كه «اخبارى كه در حقِ‏ّ صحابه است آن را تأويل خطا كنند» آنگه گفت ^۵ كه: «يونس عبد الرّحمان گفته است كه اين خبر نه خبر مصطفى است»، بيچاره كسى كه تصنيف كند و آنگاه خبر از تأويل ^۶ بازنشناسد كه تأويل آن باشد كه لفظِ خبر مقبول باشد و در معنى اقوال مختلف شود. پس اين خبر را كه رسول در حقِ‏ّ عمر گفته

بن قيس ^۱ و نظاير ايشان در نفاق. و عمّار ناقه‏دار، و حذيفه خدمتگار، بر بوبكر و عمر و عثمان اين حوالت نكنند، و آنچه حوالت كرده است بدان مصنّف كه گفت: «چون دزدان سُر و طهران روى‏ها برپيخته بودند» تزوير ^۲ و بهتان است. و در آن كه حذيفه، منافقان را شناخت، خلاف نيست؛ امّا مؤمن منافق نباشد، و منافق مؤمن نشود.
و حديثِ ترتيب و تجهيزِ لشكرِ اسلام و اسامه زيد؛ خواجه، نوسنّى است و از مذهبِ سنّى اصلى خبر ندارد. تفسيرِ جرير ^۳ طبرى بربايد گرفتن و برخواندن كه رسول در حالتِ حياتِ خويش بوبكر و عمر را در حكمِ اسامه زيد كرده بود و او را بر ايشان امير كرده، و او را به حربِ روم فرستاد براىِ مطالبتِ خونِ جعفر طيّار و عبداللَّهِ رَواحه. ^۴ و چون رسول را تبِ مرگ گرفت، آن لفظ ^۵ مكرّر مى‏كرد. و قولِ شيعت درين فصل، آن است كه جماعتى را كه مصطفى رعيّتِ اسامه زيد كند، ايشان را بعد از مصطفى بر علىِ مرتضى اميرى و تقدّم نرسد كه علي از همه فاضل‏تر و عالم‏تر و مقرّب‏تر بود به دلالات و آيات كه از پيش بيان كرده شد. و در آن كه «اشتر برميد و رسول بيفتاد» ^۶ اين حوالت است بر عجزِ خداى و غفلتِ جبرئيل كه او را ^۷خبر ندادند! و هيچ عاقل اين باور ندارد با نزولِ آيتِ: «أ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ»؛^۸ و اگرچه رنج ^۹ و الم