و حسنِ صبّاح - عليه اللعنة - در حدودِ الموت پديد آمد، و قصّه او در اوّلِ كتاب برفته است كه آن ملعون از كجا آمد، و چون ساخت، و هم‏عهدانِ او كه بودند؛ وجهى نبود اعادتِ آن. و چون خبرِ او به قزوين و رى فاش شد، از رى خواجه با محمّد زعفرانى - رحمة اللَّه عليه - كه رئيس أصحاب بوحنيفه بود، حشر ^۱
انگيخت ^۲و روى بدان حدود آورد ^۳ و چون از خليفه و پادشاه مددى نيافت، نامظفّر بازگشت. و خواجه حسين حمدانى كه مقتداىِ شيعت بود به قزوين، فتوى كرد به خونِ ملاحده، و تركان و اصحابِ حكم را تحريض كرد بر قتلِ ايشان، و خواجه بُلقاسم كرجى سنّى او را مدد كرد، و حسن صبّاح بفرستاد تا خواجه اسكندر زاهد را بكشتند، و بلقاسم كرجى، و زين الاسلام و امير احمد يل را شهيد كردند. ^۴ و چون ملاحده عالم، حسن صبّاح را مقتدا ساختند و متابعت كردند برين وجه كه معلوم است تا از غفلتِ خلفاى بغداد كارِ او قوّت گرفت تا بدين حدّ كه معلوم است. و اردشير ملعون ^۵ كه در گردكوه پديد آمد، از آن قوم بود، و امير دادحبش را در خوراسان فرا كارهاىِ باطل داشت، و اين اردشير در اصل بر اعتقاد گبركى بود از قصبه بوزجان ^۶ بود و درين عهد هفتاد كس را از ملاحده بر دار كردند. و چون معلوم شد كه اتّفاق اين ملاعين با مصريان چگونه افتاد، بسى فوايد مسلمانان را حاصل آمد.
خواجه مصنّف و هم‏مذهبانش بدانند كه متّهم كيست. اوّل خود مذهبِ اسماعيليانِ مصر و ديگر بقاع را بنياد بر اين است كه امام زيادت از هفت نشايد بر حسابِ كواكب

و از ديارِ سيستان يكى برخاست نام او اسحاقِ خنسفوخ. ^۱ هم برين طريق، امير خلف سيستانى وى را هلاك كرد.
و در نيسابور محمّد موبذى - عليه اللعنة - پيدا آمد به دعوتِ الحاد. استاد اسحاق زاهد - رحمة اللَّه عليه - ابوالحسن سيمجور را بر آن داشت كه وى را به نكال هلاك كرد.
و در زمينِ بخارا در ايّام نوح بن منصور، بوسعيد ملك برخاست. مردى بود مُمَكَّنْ در آن دولت، وليكن كيشِ گبركى داشت. دعوتِ الحاد كرد و فتوى كرد به استحلالِ محارم و تعطيلِ شرايع. عبدالملك بن نوح بنِ منصور بفرمود تا آن ملعون را هلاك كردند.
و در طالقانِ خوراسان على قلانسى پديد آمد در ايّام سبكتكين پدرِ سلطان محمود - نوّرَ اللَّه قبره - و تبعى بسيار به دست آورد و چون امير سبكتكين آنجا رسيد، امام محمّد بن الهيصم ^۲ - رحمة اللَّه عليه - آنجا بود. آن حال بازنمود و فتوى كرد تا امير سبكتكين آن ملعون و خواصِّ او را بر درخت‏ها كرد، و جماعت را همه هلاك كرد. و به ايّام سلطان محمود - رَحِمَهُ اللَّهُ - أبوبكر اسحاق وى را بر آن معنى تحريض‏ها كرد تا او مطالبت كرد اين جماعت را؛ تا در اطراف و اكنافِ عالم اين ^۳ جماعتِ شُوم را مى‏گرفتند و مى‏كشتند. و در آن عهد ايشان را شوكتى و قوّتى ^۴ بنماند تا به عهدِ سلطانِ سعيد ملكشاه - نوّرَ اللَّهُ قبرَه - كه اين قوم شُوم در ديارِ قُهستان ظاهر شدند، و بصان ^۵ انداختند و تمهيدِ الحاد مى‏كردند. بعد از وفاتِ سلطان ملكشاه، خبثِ عقايدِ آن ملعونان ظاهر شد كه جمعى را از مسلمانان هلاك كردند، و منبرها و مسجدهاى بِلادِ گيلان و حدودِ ديلمان مى‏سوختند و بيران ^۶ مى‏كردند، و در ولايت طبس و قاين جمعى بسيار از ساداتِ فاطمى را هلاك كردند، و امام آن وقت را قصد ^۷ كردند.