مى‏كرد و آب مى‏خواست، آبش ندادند. امّا زنهار ايشان را رافضى نشايد خواندن. اميرالمؤمنين على چون فريادِ عثمان شنيد و بيچارگىِ او ديد، بيامد و مى‏گويد: «أيّها النّاس، إنّ هذا الّذي تصنعون لا يُشبهُ أمر المؤمنين و لا الكافرين؛ لا تقطعوا عن الرّجل الماء، فإنّ الرّوم و الفرس لتؤسر فتطعم و تسقى». ^۱ گوش با على نكردند ناصبيان سنگين‏دل، و قطره آب بدان پير ندادند؛ امّا صحابه رسول و زنانِ رسول را رافضى نشايد خواندن. آنگه محمّدِ بوبكرِ صدّيق به ديوار سراىِ عمرو بن حزم الأنصارى فروشد، و كنانة بن بِشْر ^۲ و ابن حمران، و عَمْرو بن حَمِق ^۳ الخزاعي و جماعتى از اهل بيعت اوّل، و عثمان به نزديكِ زنش نائله قرآن مى‏خواند، سرش ^۴ بر مصحف بريدند ^۵ و گر باحسين چنان معامله به آخر رافضيان كردند، با عثمان چنين معامله ^۶به اوّل ناصبيان كردند. تا خواجه مجبّر حالِ عثمان با حالِ حسين قياس مى‏كند تا شبهت برخيزد. همه ناصبيان بودند، سبلت‏ها به سوهان بكرده؛ چنان كه اين جماعت كه

مهاجر، كُبَراى انصار، اجلّاى قبايل و رؤساى ايشان، چه تيمى چه عَدَوى، چه مروانى چه امَوى، همه متّفق الألفاظ و الأقوال شدند كه امام به حق بعد از عمر خطّاب، اختيار امّت، عثمانِ عفّان است. با رسول هجرت كرد، به دو دختر با رسول وصلت كرد، او را به عهد و پيمان بيعت كردند، راست چون امامت بر وى قرار گرفت، همان جماعت كه بيعت كرده بودند و عهد بسته، برگشتند و عهد و پيمان بشكستند و اوّلين كسى از امّت و صحابه كه مخالفتِ عثمان كرد، عبدالرّحمن عوف بود كه عثمان جَمَلى ^۱ بى‏استحقاق از مال زكاة به يكى از بنى‏حكم بخشيد. عبدالرّحمن بن عوف، الزّهرى مِسْوَر بن مَخْرَمة ^۲ را بفرستاد و بازستد و بر مستحقّانِ ^۳زكاة قسمت كرد ^۴ و قصّه مقتلِ عثمان همه احتمال نكند؛ امّا آورده‏اند كه چون قوم جمع آمدند، طلحه كه از جمله عشره ناجيه است به نزديكِ خواجه، بر در سراى عثمان ^۵ با حضور ^۶ قوم با عُدَيس ^۷ سرّى مى‏گفت عثمان از بالا مى‏گويد: هذا طلحة كما ترى؛ اللّهمّ اكفنيه شرّه، فإنّه حمل عليّ هؤلاء و ألبّهم. آنگه نِيار بن عِياض ^۸ * كه از صحابه رسول بود، بيامد و با عثمان سخنان سخت بگفت. شخصى از غلامان عثمان تيرى بزد و نيار بن عياض را * ^۹ بكشت. انصار ^۱۰ جمع آمدند كه كشنده را به دست ما بازده. عثمان گفت: لم أكن لأقتل رجلاً نصرني. ازين سبب آتش در سراىِ عثمان نهادند و سه روز آب بر وى ببستند؛ ^۱۱ چنان كه كوفيان بر حسينِ على، و عثمان از طلحه و زبير و عايشه فرياد