آن باشد كه موصوف باشد برين صفت. و بعث و نشور و وعد و وعيد و ثواب و عقاب و تفضّل و أعواض حقّ است، و سؤالِ گور درست، و تكليفِ ما لا يُطاق قبيح است، و جزاىِ مكلّفان بر اعمالِ ايشان است. اين مجملى است از اصولِ مذهبِ شيعتِ اماميّه اصوليّه اثنى‏عشريّه؛ نه دُشنام و بغضِ بوبكر و عمر و عثمان كه خواجه انتقالى به فتواىِ خواجگانِ سنّى‏لقبِ مجبّرمذهب به‏تعصّب و خصومت و تهييج عوام و اوباش و رُذال ^۱ النّاس درين كتاب بيان كرده است كه شتم و عداوتِ بوبكر و عمر پندارم نجات آخرت را بنشايد. وگر اين بيچاره به بعث و نشور و قيامت و حساب و ثواب و عقاب ايمان داشتى، حقّا كه اگر با مال‏هاىِ عالم و جاهِ دنيا، اختيارِ چنين تصنيفى نكردى كه هر كس كه مؤمنى يا مسلمانى را ملحد يا كافر خواند، به قولِ رسول او بارى ^۲ باشد، اگر اين نباشد.
امّا جواب آنچه گفته است كه «و هفتم، ملحد را در زاهدان و امامان اعتقادى نباشد و رافضى را هم نباشد مگر در خَمّارى، مُفْسِدى، عَوّانى، مَسْخى ^۳ ». حقّا كه ^۴عقل بر چنين سخن مى‏خندد كه اين بيچاره كه اين تصنيف ساخته است، اختيار مذهبى كرده است كه اگر در خداى دعوى كند، خداىِ ظالمِ كفرآفرينِ فاسق‏[ دوست ]زناخواه را خداى داند كه كفر و معاصى همه به ارادت و مشيّتِ او باشد، و پيغمبرش آن با كار مذهب راست باشد كه فاسق و عاشق باشد، و امام هر چون كه باشد ^۵ داند وگر نداند، ^۶ اگر شجاع باشد وگر نباشد، معصوم خود - نعوذ باللَّه - نصّ خود روا نباشد؛ اندى كه ^۷

بودن. پس اگر ملحد با اين اعتقاد صحابه را دشمن مى‏دارد، گو: مى‏دار كه چون به اصول ايمان ندارد، اگر به فروع ندارد، همان حكم دارد. و پندارم كه بوبكر و عمر و همه صحابه از دوستى ملحد بيزارند تا خواجه كه ديروز با سنّى‏اى گريخته است، اين وكالت در باقى نهد و محبّت بوبكر و عمر را بر توحيدِ خداى و نبوّتِ مصطفى ترجيح ننهد. ^۱
و امّا آنچه گفته است كه «اصلِ مذهبِ رافضى همين است كه صحابه را دشمن دارند» خطاىِ مُوحِش است: اوّلاً اصل مذهبِ رافضى نمى‏دانم، خواجه بهتر داند كه بيست و پنج سال به اعترافِ خود رافضى بوده است؛ امّا اصلِ مذهبِ شيعه اصوليّه اماميّه اثنى‏عشريّه، آن است كه آسمان و زمين و هر چه در ميانِ آسمان و زمين است، از جمادات و حيوانات، هيچ نبوده است از أجسامِ عالم و از أعراض مخصوصه، همه خداى تعالى آفريده است، و صانع عالم خداست و قديم است و لا قديمَ سِواه، «وَ مَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إله».^۲ موصوف است به صفاتِ كمال، لم يزل و لا يزال، مخالفِ همه ايشان از معلومات و معدومات و موجودات، ^۳ تبارك و تعالى. قادرى است بى‏آلت، و عالمى است بى‏علّت، حىّ‏اى بى‏آفت، موجودى بى‏بدايت، سميع و بصير، و مُدرِك جمله مدرَكات، غنى است و حاجت بر او روا نه، مُريدِ همه طاعات، كاره از همه مُقبَّحات، مثل و مانند و شبيه ندارد، جا و مكان و شهوت و نفرت بر وى روا نباشد، قرآن كلامِ اوست، از اوّل تا آخر همه صدق و حقّ ^۴است. خداى تعالى [ را ] ^۵ بدين چشمِ سر چنانكه ديگر چيزها [ را ] ببينند، بنشايد ديدن نه به دنيا و نه به آخرت، و هر چه جز از ذاتِ اوست و موجود است همه محدث است، و او قديم و باقى هست و ازلى است. كفر و ظلم و طغيان و معصيت نخواهد و نيافريند و دوست ندارد، ازو و از فاعلش راضى نباشد. پيغمبرانِ او از آدم تا به محمّد - صلى اللَّه عليه و عليهم - همه صادق و امين، قولش همه حجّت است، فعلش همه حق، و بعد از وى امامِ نصّ و معصوم علىّ مرتضى است، نصّ از قِبَلِ خداى، معصوم از همه خطا، و بعد از وى تا به قيامت امام