نمى‏داند كه گاهى بگويند: ^۱ شيخ جنيد به روزى از بغداد به شام آمد، و شيخ شبلى به ساعتى از كوفه به بيت الحرام آمد،^۲ و معروف كرخى را از ميانه‏^۳سنگْ طعام آمد، و أبوالحسنِ نورى را از درخت سلام آمد، و آن پيرانِ نكوطريقت‏^۴هرگز اين دعوى ناكرده‏^۵ و اين طامات به خود راه نداده‏اند^۶ و خواجه اين معنى را به عشقِ مذهب كرامات نام برنهاده و نداند كه از معجز بليغ‏تر است كه موسىِ عمران با درجه نبوّت از مصر به يك هفته به مدين مى‏رسد^۷ و مصطفى كه سيّد انبياست به چند روز از مكّه به مدينه مى‏آيد.^۸ پس اگر شيعه اماميّه به وقتِ حاجت امام را براىِ اظهارِ حجّت معجزى اثبات كنند، بديع نبايد داشتن، و يا دست از آن طريقت ببايد داشتن تا چون بدان معترف است، بدين هم مقرّ بايد شدن. و هذه قصيرة عن طويلة.

[ 22 ]

[ مغازى‏خوانى شيعه و گزارش جنگ‏هاى امام على(ع) ]

[ تكيه شيعه در نقل رويدادها و جنگ‏هاى على(ع) بر كتب شيوخ معتمد ]

[ داستان كندن درِ خيبر و رشادت على(ع) در منابع ]

[ حديث معروف نبوى در اعطاى پرچم به على(ع) در فتح خيبر ]

[ نزول آيه در مذمت حاسدان به على(ع) ]

آنگه گفته است:
و مغازى‏ها ^۹ مى‏خوانند كه على را به فرمانِ خداى تعالى در منجنيق نهاده و به ذات السّلاسل انداختند تا به تنهايى آن قلعه را كه پنج هزار مرد درو بود تيغ زن،^۱۰ بستد، و على درِ خيبر به يك دست بركَند،^۱۱ درى كه به صد مرد از جاىِ‏خود بجنبانيدندى ^۱۲و به دستى‏^۱۳ مى‏داشت، تا لشكر ^۱۴ بدان گذر مى‏كرد و بوبكر و عمر و عثمان و ديگر صحابه از حسد بر على بر آن در^۱۵ آمدوشد مى‏كردند تا على خسته گردد و عجزش ظاهر گردد.
امّا جوابِ آن كه «مغازى‏ها خوانند كه آن را اصلى نباشد» اين هم به ظاهر بغضِ

خاموش نباشند و هر كجا قَمّارى خَمّارى‏^۱ باشد كه در جهانش بهره‏اى نباشد و به حقيقت نه فضلِ بوبكر داند نه درجه على شناسد، براى دام نان بيتى چند در دشنام رافضيان از بر بكرده و در سرمايه گرفته‏^۲ و مسلمانان را دشنام مى‏دهد و لعنتِ ناوجه مى‏كند و آنچه مى‏ستاند^۳ به خرابات مى‏برد و به غنا و زنا مى‏دهد و بر سبلتِ قدريان و مجبّران مى‏خندد. و اين قاعده نو نيست كه فضايلى و مناقبى‏^۴ در بازارها، فضايل و مناقب ^۵ خوانند، امّا ايشان همه توحيد و عدل و نبوّت و امامت و شريعت خوانند و اينان همه جبر و تشبيه و لعنت. «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أساءَ فَعَلَيْها».^۶
و امّا آنچه گفته است كه: «تنزيه خداى و عصمت و معجزات رسولان ^۷ بر على مى‏بندند» اين خواجه خداى را بدين منزَّهى نداند كه هر كفر و الحاد و عِصيان كه در جهان مى‏رود از خَلق، همه فعلِ خداى‏^۸ داند، و رسولان را بدين معصومى نداند كه همه را مخطى و ^۹عاصى و جايز الخطا خواند. پس خلافِ اوّل با وى در تنزيه خدا و عصمت انبيا است، نه در فضيلت و منقبتِ مرتضى.
و آنچه گفته است كه: «معجزاتِ رسولان در حقِ‏ّ على اثبات مى‏كنند» پندارى كه اين قائل بدان سبب كه بس ^۱۰ روزگار نيست كه سنّى شده است، احوالِ اين مذهب سره