يوم مجلساً فيه بعض الطالبيّين، فقال: لا أتكلّم في مجلسٍ بحضرة أحدهم، هم أحقّ بالكلام و لهم الرّئاسة و الفضل» انتهى.
امّا اينكه مصنّف رحمه اللَّه عليه گفته: «و شيخ بوجعفر طوسى رحمه اللَّه عليه در أسماء الرجال آورده كه: كان محمّد بن إدريس الشافعى من أصحابنا (تا آخر)»؛
من به چنين كلامى واقف نشدهام و در أسماء الرجال شيخ الطايفه رحمه اللَّه عليه و در ساير كتب او نديدهام و نسبت آن را به وى نيز از هيچ عالمى نشنيده و در كتاب هيچ عالمى از علماى شيعه نيز تاكنون نديدهام.
و گويا نظر به آن كه خود مصنّف رحمه اللَّه عليه نيز به ثبوت نسبت اين كلام به شيخ طوسى رحمه اللَّه عليه و صحّت صدور آن از وى اعتماد زياد نداشته، در آخر گفته است: «و شكّ نيست كه اگر شافعى شيعى نبود، بارى مجبّر و مشبّهى و اشعرى نبود».
و امّا فضل بن معقل؛ رافعى در التّدوين في ذكر أخبار قزوين (ص 466 نسخه عكسى اسكندريّه، و ص 340 نسخه عكسى تركيّه) گفته: «الفضل بن معقل بن أحمد بن محمّد بن سنان أبو العبّاس العجلي كان من الرّؤساء و الفضلاء، و كانت له قبّةٌ على رأس سكّة اللّيث على طريق المدينتين بقزوين كتب على بابها:
أرى الدنيا تجهّم لانطلاقمشمّرةً على قَدَمٍ و ساق
و ما الدّنيا بباقيةٍ لحَيٍو لا حيٌّ على الدّنيا بباق
كأنّ بنى اُميّة لم يكونواملوكاً للمدينة و العراق».
نگارنده گويد: اسم پدر فضلِ نامبرده در بعضى نسخ «مغفل» به غين معجمه و فاء ضبط شده و در قاموس در مادّه «عقل» - به عين مهمله و قاف - گفته: «معقل بر وزن منزل، از اسماى اعلام است». و همچنين در مادّه «غفل» - به غين معجمه و فاء - گفته: «مغفّل بر وزن معظّم، از اعلام اشخاص است».
و امّا قضيّه نيابت هزار حاجى از او در يك موقف؛ درباره يكى ديگر از همين سلسله «بنى عجل» است كه موسوم به عبّاس بوده است، چنانكه رافعى در التّدوين بدان اشاره نموده است.
و براى كسى كه عبارات رافعى را بخواند، شبههاى نخواهد ماند كه نظر مصنّف رحمه اللَّه عليه به اين قضيّه بوده است؛ منتها اسم صاحب قضيّه در نظرش نبوده، اشتباهاً آن را به اين شخص نسبت داده است و سببِ قوىِ اشتباه، آن بوده است كه فضل و عبّاس، هر دو از يك خاندان بودهاند و قضيّه در باب يكى بوده و مصنّف رحمه اللَّه عليه نيز در موقع تصنيف، اعتمادش بر ذهن خود بوده است، پس اين اشتباه، واقع شده است.
امّا تشيّع اين شخص، به جهت آن است كه اين خاندان از خاندانهاى شيعه بوده است و پدر بر پدر و پشت بر پشت، رياست و امارت قزوين را داشتهاند؛ پس بهتر آن است كه به تشيّع خاندانشان اشاره كنيم.
امّا تشيّع اين خاندان؛ پس مىگوييم: از قرائن جليّه كه بر اين مدّعا دلالت مىكند، عاصم بن الحسين عجلى است كه منتجب الدّين در فهرست خود او را از علماى اماميّه شمرده و در ترجمه او چنين گفته: «الشيخ أبو الخير عاصم بن الحسين بن محمّد بن أحمد بن أبي حجر العجليّ، فاضل ثقة،
