عبد الجليل و در كتاب نقض، هويداست؛ چرا كه وى با شناخت روحيه صاحب بعض فضائح الروافض، سعى كرده است كه لحن سخن و نوع بيان و احتجاجات خود را به گونهاى مطرح كند كه جاى هيچ شبههاى باقى نمانَد. و البته در عين حال، عبد الجليل، گروه ديگرى را نيز به عنوان مخاطبان خود مورد توجّه قرار داده و با توجّه به شرايط سخت شيعيان در آن دوران و كثرت هجمهها و اتّهامات، سعى نموده است تا پاسخهاى موجود را در سطح فهم عموم مطرح كند تا همگان از جمله عامه مردم بتوانند ابزارى ارزشمند در دفاع از عقايد خود داشته باشند.
2. حقپذيرى
از ديگر اصولى كه در يك مناظره پسنديده بايد لحاظ گردد، «حقپذيرى» است. آنچه در مناظره، محوريت دارد و بايد مانند كعبه بر دورش طواف كرد و برگردش چرخيد، حقپذيرى است؛ چون آنچه در جايگاه مناظره به دنبالش هستيم، حق است، تا آن را بيابيم و در برابرش سر تسليم فرود آوريم. اين امر، برخاسته از حقگرايى فطرى انسان است كه بايد با مقابله با حسّ لجاجت، آن را در ظاهر بيدار كنيم. ۱
امير مؤمنان على عليه السلام در اين باره مىفرمايد:
الزموا الحقّ تلزمكم النجاة. ۲
ملازم حق باشيد تا رستگارى، ملازم شما گردد.
در جاى ديگر نيز مىفرمايد:
الحقّ أفضل سبيل. ۳
حق، بهترين راههاست.
عبد الجليل قزوينى، شخصيتى حقگرا و حقپذير است و در كتاب نقض، اين مطلب را به روشنى، نشان داده است. اين حقگرايى تا آن جا ادامه مىيابد كه گروهى از
1.همان، ص ۳۰.
2.غرر الحكم و درر الكلم، ج ۱، ص ۲۷۲.
3.همان، ص ۲۷۱.
