برخی «بندویه» هم اطلاق کرده‌اند. در القاموس المحیط آمده است:
البند: العلم الكبير، و محمد بن بندوية: من المحدّثين؛
بند به معنای پرچم بزرگ است و محمد بن بندویه از محدّثان به شمار می‌آید.۱
میرداماد، محمد بن بندویه را، تعبیری دیگر از محمد بن اسماعیل می‌داند و با تکیه بر سخن طوسی، نظر صحیح را همان «بندفر» می‌داند و ادامه می‌دهد که عنوان «بندقی» که در رجال الکشّی آمده است، هیچ توجیه صحیح و معنای محصلی ندارد؛ زیرا «بندقه» رئیس قبیله‌ای در یمن بوده و هیچ کس در طی اعصار گذشته تا کنون به صراحت و اشارت نگفته است که محمد بن اسماعیل نیشابوری از آن قبیله است و احتمال داده می‌شود که در رجال الکشّی تحریف و تصحیف از طرف ناسخ انجام پذیرفته باشد؛ به این معنا که «فر» تبدیل به «قی» شده باشد.
«بندفر» مرکب از دو واژه است: بند که جمعش «بنود» است و در زبان عربی به معنای پرچم بزرگ است. فرّ هم به معنای شهرت وی در فرزانگی و ارجمندی است. فیروز آبادی و زبیدی هر دو نگاشته‌اند:
و هو فرّ القوم و فرتهم، بضمهما، أي: من خيارهم، و وجههم الذي يفترون عنه. و يقال: هذا فرة مالي، أي خيرته؛فرّالقوم به معنای کسی است که جزو بزرگان و نیاکان یک گروهی است به درجه و رتبه‌ای که نام، گفتار و نظریاتش زبانزد دیگران است.۲
بسیاری از رجال شناسان و حدیث پژوهان؛ مانند میر داماد، کنی، نمازی شاهرودی و... معتقدند که توصیف محمد بن اسماعیل به «بندفر»، حاوی جایگاه والای وی است.۳
د) از مشایخ اجازه بودن محمد بن اسماعیل
محمد بن اسماعیل نیشابوری بنا بر گفته نویسندگان کتاب‌های منتهی المقال، توضیح المقال، التعلیقه و الوجیزه از مشایخ اجازه است،که بی‌نیاز از توثیق دیگران است.۴
وحید بهبهانی در موضعی می‌نویسد:
1.. القاموس المحیط، ج۱، ص۲۷۹؛ الرواشح السماویه، ص۱۲۰.
2.. القاموس المحیط، ج۲، ص۱۰۹؛ تاج العروس، ج۷، ص۳۴۶؛ الرواشح السماویه، ص۱۲۰.
3.. الرواشح السماویه، ص۱۲۰؛ توضیح المقال، ص۱۵۰؛ مستدركات علم رجال الحدیث، ج۶، ص۴۵۷، ش۱۲۶۸۲.
4.. ملخص المقال فی اسماء الموثقین و المعتمدین من الرجال، ص۱۸۹.
