آنها باز کننده هزار در است.¹
توجه به این تعبیرات نشان می‌دهد، این علم و آگاهی نیازمند جایگاه و ظرف مناسبی برای انتقال و فراگیری است و بدون شک با تحقق زمینه مناسب، این علم و یا برخی از آن به صحنه بروز و ظهور برای همگان درخواهد آمد.

اندیشه خاتمیت و روایات الف باب

منشأ و مجرای دانش امام به حلال و حرام الهی، استنباط و اجتهاد شخصی نیست. پیشوایان شیعه علیهم السلام با توجه دادن به مبادی معرفتی و لزوم مستند و منقح بودن احکام و فتاوای صادر شده توسط علما، منبع معرفتی و آگاهی خود را مستند به کلمات پیامبر صلی الله علیه وآله می‌دانند.^۲ از این رو، سرچشمه دانش پیشوایان شیعه نسبت به احکام را باید در منشأ روشن و تنها مجرای دریافت احکام شرعی، یعنی رسول خدا جست و جو نمود.^۳ این مطلب از آنجا مهم جلوه‌گر می‌شود که با ختم نبوت جریان نزول احکام و شریعت پایان پذیرفته است و از سوی دیگر، امام دارای شان تشریع و تقنین احکامی جدید نیست. با این باور، این سؤال مطرح می‌شود که امام نسبت به پرسش‌های جدید فقهی و مسائل جدید عملی چگونه تعامل می کند و این پندار را دامن می‌زند که آیا شیعه به موضوع ختم نبوت با نگاهی خدشه انگیز نگاه می‌کند و مکتب تشیّع شؤون پیامبر خاتم را به افرادِ معینی پس از ایشان نسبت می دهد. از این رو، متّهم به تزلزل در اعتقاد یقینیِ خاتمیّت است و مفهوم خاتمیّت در این مکتب مفهومی سست و رقیق شده است.^۴ هر چند این سؤال نیازمند بررسی زوایای گوناگون آن است،^۵ اما جنبه‏ای که روایات مطرح کننده الف باب می تواند پاسخ‌گوی این پرسش باشد، دارای اهمیت است؛ زیرا بیان‌گر اعتقاد کامل پیشوایان شیعه به جریان ختم شریعت و بهره‌مندی از پاسخ این شبهه است. و از سوی دیگر، نقش این منبع علمی برای ائمه را در فرآیند تبیین خاتمیت و تبیینِ شؤون و وظایف امام روشن می‌نماید. دو کانون اصلی مطرح در روایات شیعی _ که پاسخ‌گوی چگونگی آگاهی امام از احکام و شریعت الهی