دسته دوم
در این گروه روایات _ که بیشتر روایات را در بر می‌‌‌‌‌‌گیرد _ از یک باب و یا یک کلمه و حرف چیزی ذکر نشده است، بلکه نخست، از تعلیم و تحدیث هزار باب علم و دانش سخن گفته شده است که از هر یک از آن هزار باب، هزار باب دیگر می‌جوشد. نمونه‌های از این دسته: «حدثنی بالف حدیث، یفتح کل حدیث الف باب».۱ «علم علیاً الف باب، یفتح کل باب الف باب؛۲ به علی علیه السلام هزار باب آموخت که هر یک باز کننده هزار باب است».
اعتبار سنجی و جایگاه روایات هر دسته
مجموعه روایات الف باب در چهار مصدر حدیثی مهم شیعه گرد آمده است؛ الکافی، بصائر الدرجات، الخصال و بحار الانوار منابعی هستند که می‌توان ادعا کرد نزدیک به تمامی این روایات را در برگرفته‌اند. بررسی روایات دو مصدر مهم و اصلی، یعنی الکافی و البصائر، اظهار نظر در میزان اعتبار این روایات را ممکن می‌سازد.
در «باب فیه ذکر الصحیفة و الجفر و الجامعة و مصحف فاطمة علیها السلام» کتاب الکافی، حدیثی از دسته دوم با این طریق آمده است:
عدة من اصحابنا عن احمد بن محمد عن عبدالله بن حجال عن احمد بن عمر حلبی عن ابی بصیر قال دخلت علی ابی عبدالله....۳
علامه مجلسی این حدیث را صحیح می‌خواند.۴ بررسی یک یک افراد سند نشان می‌دهد که عده کلینی (عدة من اصحابنا) چه از احمد بن محمد بن عیسی اشعری باشد و چه از احمد بن محمد بن خالد برقی، موثق است. همچنین، علاوه بر وثاقت اعلایی احمد اشعری،۵ خود احمد برقی نیز ثقه به حساب می‌آید.۶ عبدالله بن حجال بجلی و احمد بن عمر بن ابی شعبة حلبی نیز توسط نجاشی توثیق شدهاند.۷
همچنین کلینی در «باب الاشارة و النص علی امیرالمؤمنین علیه السلام » به ایراد روایاتی با مضمون احادیث دسته دوم می‌پردازد. سند روایت سوم این باب _که با تفصیل به ادله قرآنی
1.. بصائر الدرجات، ص ۲۱۳؛ الخصال، ج۲، ص۶۵۲ با کمی تفاوت.
2.. الخصال، ج۲، ص۶۴۹.
3.. الکافی، ج۱، ص۲۸۳، ح۱.
4.. مرآة العقول، ج ۳، ص۵۴.
5.. شیخ القمیین و وجههم و فقیههم (ر.ک: رجال النجاشی، ص۸۲، شماره ۱۹۸).
6.. همان، ص۷۶، شماره ۱۸۲.
7.. همان،ص ۲۲۵، شماره ۵۸۹ و ص۹۸، شماره ۲۴۵.
