در دوشنبه ربيع الأول است ؛ باقى اقوال ، همه مشكوك و غير محقّق . و از ذكر دوازدهم در عداد آن اقوال و نسبت آن به قيل ، پى به بى اعتبارى و وهن آن بتوان برد.
فصل
قطع نظر از اخبار و آثار ائمه اطهار عليهم السلام و اتّفاق علماء اخيار و سستى مستند اغيار از سيره عمليه قطعيه طايفه اماميه ـ نصرهم اللّه تعالى ـ ، اين مدّعا را مى توان به منصّه ثبوت رساند ؛ چه ، هر سال جمّ غفير و جمع كثيرى از دور و نزديك ، و ترك و تاجيك ، از طوائف مختلفه و اهالى بلاد متباعد ، محض درك زيارت أمير المؤمنين عليه السلام در روز هفدهم و امتثال فرمان حضرت صادق عليه السلام كه در آن روز ، به جهت شرافت ولادت ، آن جناب را زيارت كنند ، در آن بقعه مطهّره حاضر مى شوند و ازدحام ايشان در آن روز در آن جا ، مثل اجتماع ايشان است در آن آستان ملايكْ پاسبان ، در روز غدير و اين سيره حميده و شيوه مرضيه ، از قديم بوده و اگر اشتباهى در آن رود كه اصل آن منتهى به تقرير يا امر معصومى نشود ، در قبر آن جناب كه در آن مكان مخصوص است ، بايد شبهه كرد ؛ بلكه در بسيارى از امكنه شريفه و قبور علماء اعلام و سلاطين عظام ، اين سخن مى رود ؛ چه ، طريق تعيين آنها منحصر در همين قسم سيره هاى عظيمه قطعيه است ؛ والاّ آنچه در اخبار و تواريخ ذكر مى شود ، كافى در تشخيص خصوص آن موضع نيست و فتح باب اين احتمال ، از سوء سليقه و مرض سوداست. پس اگر كسى بگويد مثلاً قبر شريف امامزاده لازم التعظيم ، عبد العظيم عليه السلام مطابق آنچه از كتب به دست مى آيد ، آن است كه در رى ، در باغ عبد الجبّار ، نزد شجره تفّاح است ؛ امّا اين كه اين موضع معيّن همان است ، معلوم نيست صاحبش را به عناد يا جنون نسبت دهند ، و اين نيست مگر از سيره جازمه طائفه ناجيه در هر عصرى ، به