عطف «أو تردّد البكاء فى الصدر» خالى از مسامحه نيست.

مفاد تركيب «قَتيلُ العَبْرَة»

«قتيل العَبْرة» يعنى كشته اشك روان.
در نوع اضافه و مراد از تركيب اضافى «قتيل العَبْرة» ديدگاه ها و وجوهى متصوّر است:
نماى اجمالى ديدگاه ها: در اين باره سه ديدگاه را منعكس مى سازيم:
يك . اضافه «قتيل» به «العبرة» از اضافه مسبّب به سبب و علّت غايى است ^۱ ؛ يعنى من كشته براى اشكم؛ كشته شدنم براى آن است كه اشك ها روان گردد، دل ها و عواطف افراد داراى خرد و عاطفه، به سوى من و مرامم منعطف شود.
دو . «قتيل العبرة» از اضافه سبب و علّت مادّى به معلول و مسبّب است؛ يعنى كشته شدن من گريه آور است.
سه . اضافه «قتيل العبرة» از باب ملابست مضاف با مضاف اليه است؛ يعنى كشته شدنم در حال شدّت اندوه و همراه با اشك و آه بود.
و اينك نماى تفصيلى اين سه ديدگاه:

نظريّه نخست

اضافه «قتيل» به «العبرة» از باب اضافه مسبّب به سبب و علّت غايى است ^۲ ؛ يعنى من كشته براى اشكم؛ كشته شدنم براى آن است كه اشك ها روان گردد، دل ها و عواطف افراد داراى خرد و عاطفه، به سوى من و مرامم منعطف شود.
با وجود قراين لبّى آشكار، پر واضح است كه مراد از سببيت جارى ساختن اشك ها، براى قتل سيدّ الشهداء عليه السلام ، سببيّت منحصر و علّيت تامّ آن نيست؛ بلكه اين سبب يكى از اجزاى مجموعه اهداف و علل غايى حماسه و شهادت امام عليه السلام است.
پس با بطلان چنين پندارى ^۳ ، اين ايراد صحيح نيست كه گفته شود: حديث موهمِ محدوديت و منحصر بودن هدف قيام و حماسه سيّد الشهداء عليه السلام در جارى ساختن اشك هاست؛ زيرا:
اوّلاً، اين سبب انحصارى نيست.
ثانيا، جارى ساختن اشك ها، امر كوچكى نيست؛ بلكه آغاز رويكرد نتايج و آثارى است؛ از جمله:
الف. اشك و گريه دل را رقيق و قساوت را برطرف ساخته، عواطف انسانى را مى پروراند. ^۴