العبرات، كما قال صلوات اللّه عليه: أنا قتيل العَبرة لا يذكرنى مؤمن إلا استعبر. ^۱
گرچه اين عبارت با نظريّه دوم ، يعنى سببيت قتيل و قتل او براى «عبرات» و اشك هاى روان ، سازگار است؛ ولى به مفاد نظريّه نخست نزديك تر است. ^۲
مرحوم بحرانى در كتاب العوالم ^۳ ، به نقل عبارت مرحوم مجلسى بسنده مى كند؛ كه حاكى از پذيرش اين تفسير در نزد او است.
به هر حال در تأييد مفاد مشترك بين وجه اوّل و دوم، بايد گفت كه كدام قتل و مظلوميت است كه به اندازه حكايت مظلوميت آن سرور آزادگان و سيّد مظلومان، حزن آور و عواطف برانگيز، باشد؟!
و كدام حديث مظلوميت است كه بيش از هزار سال، چنين حجم و عمقى از سوگ و ماتم به پا نمايد و خيل عظيم عزاداران و سوگواران را به جنب و جوش آورد.
و بالأخره كدام حماسه يا تراژدى غم بارى است كه اين سان دل ها و انديشه ها را به خود و آرمان هايش جذب كند و خيل خروشان نهضت و انقلاب و خداگرايى و عدالت خواهى راه بيندازد؟! و توده ها را به ژرفاى توحيد و رسالت و ولايت اهل بيت عليهم السلام رهنمون سازد.
او همان است كه طبق نقل صدوق رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم درباره اش فرمود:
إنّ الحسين بن عليّ في السماء أكبر منه في الأرض و إنّه لمكتوب عن يمين عرش اللّه عزّوجلّ لمصباح هدىً و سفينة نجاة و إمام خير و يمن و... . ^۴

نظريّه سوم

«قتيل العبرة» از باب ملابست مضاف با مضاف اليه است؛ بدين معنا كه كشته شدنم در حال شدّت اندوه و همراه با اشك و آه بود.
اين اضافه از نوع اضافه ظرفيه مجازيه است؛ همچنان كه در دو وجه نخست، از نوع اضافيه لاميه تعليليه بود.
گفتار علّامه مجلسى: مرحوم مجلسى در ضمن بيانى كه بخشى از آن در وجه دوم گذشت، با اشاره به اين وجه مى گويد:
قوله: «أنا قتيل العبرة» أى... أو اُقتَل مع العَبْرة والحزن وشدّة الحال.... ^۵