ملاك انتخاب پيامبران و امامان از منظر احاديث - صفحه 82

در ادامه اين صلوات ، عبارت (الذى انتجبته بعلمك) براى تمامى ائمه عليهم السلام تكرار شده است. ۱

۱۵.همچنين آورده است:اللهم انى اتوجه اليك بنبيك نبى الرحمة و اهل بيته الذين اخترتهم على علم على العالمين. ۲

تحليل اين دسته از روايات

اين سخنان و روايات بدان معناست كه چون تو و على عليه السلام و ساير ائمه عليهم السلام در ميان همه آن انسان ها مطيع ترين و خاضع ترين و در نتيجه شايسته ترين بوديد، مقام نبوت به تو و مقام امامت به على عليه السلام و ساير ائمه عليهم السلام داده شد و به ديگران داده نشد. واضح است كه انتخاب حضرت محمد صلى الله عليه و آله وسلم به عنوان پيامبر و انتخاب حضرت على عليه السلام و ساير ائمه عليهم السلام به عنوان امام، بعد از تولد آنان نبوده، بلكه خداوند آنان را از ازل به عنوان پيامبر و امام براى آن زمان خاص انتخاب كرده بود و دليل اين انتخاب هم همان برترى آنان نسبت به ديگران در اطاعت و بندگى خداوند بوده است؛ يعنى خداوند با علم ازلى مى دانست كه پيامبر اسلام و ائمه عليهم السلام در آينده، حتى اگر به رتبه پيامبرى و امامت هم نايل نشوند، با اراده و اختيار خود نسبت به انسان هاى ديگر در برابر خداوند مطيع تر و متواضع ترند و بيش از ديگران در مسير اطاعت و بندگى خداوند قرار دارند؛ لذا در ميان همه انسان ها، آنان شايسته تر از ديگران براى نيل به رتبه پيامبرى و امامت هستند. بر همين اساس، آنان را از ابتدا به عنوان پيامبر و امام براى آينده انتخاب كرد و چون اين انتخاب بر اساس شايستگى آنان بوده است، لذا براى آنان موجب افتخار نيز هست.

ب. احاديث اهل سنت

1. طبرانى (م260) در كتاب المعجم الأوسط نقل كرده است:
عن عبداللّه بن مسعود قال: ان اللّه ـ عز و جل ـ اطلع فى قلوب العباد فوجد قلب محمد خير قلوب العباد ثم اطلع فى قلوب العباد بعد قلب محمد فوجد قلوب اصحابه خير قلوب العباد فاختارهم لدينه يقاتلون على دينه؛ ۳ عبداللّه بن مسعود مى گويد: خداوند ـ عز و جل ـ بر دل هاى بندگان كه واقف شد، دل پيامبر اسلام را بهترين دل [ازلحاظ خضوع وخشوع] يافت. بار ديگر كه بر دل هاى بندگان واقف گرديد، دل هاى اصحاب پيامبر را بهترين يافت؛ لذا آنان را براى دفاع از دين خويش برگزيد.
2. همو در كتاب المعجم الكبير نقل كرده است:
حدثنا محمد بن عبداللّه الحضرمى ثنا أحمد بن يونس ثنا أبوبكر بن عياش عن عاصم عن زر عن عبداللّه قال إن اللّه ـ عز و جل ـ اطلع فى قلوب العباد فوجد قلب محمد صلى الله عليه و آله وسلم خير قلوب العباد

1.همان، ج۹۸، ص۲۶۳.

2.همان، ج۴۱، ص۲۴۰ و ج۹۲، ص۲۸۴ و ۱۹۲.

3.المعجم الأوسط، ج۴، ص۵۸ .

صفحه از 86