پژوهشی درباره اصول اربعمأة - صفحه 212

واقع شده و در معيار قدما به عنوان حديث صحيح تلقى خواهد شد. ۱
شيخ آقا بزرگ پس از نقل سخنانى از بزرگان شيعه به عنوان شاهد كلام به سخن خود چنين ادامه مى دهد:
در مورد ساير كتب، زمانى به صحت مندرجات آنها حكم مى شود كه كليه احتمالاتى كه مخلّ صدور روايات آن از معصوم است دفع گردد، و بايد گفت علماى شيعه در حكم به صحت يك روايت صرفاً اكتفا به وجود آن روايت در يك كتاب حديثى يا حسن عقيده مؤلف آن نمى كنند، اما كتابى كه از اصول اوّليه باشد، در مقايسه با ساير كتب مى تواند از جهاتى چون اطمينان قوى از صدور از معصوم، نزديكى به حجت و اعتبار و در نتيجه حكم به صحت مندرجاتش از ديگر كتب، امتياز يابد. ۲
همچنين در اهميت اصول اربعمأة بايد گفت: از سخنان بعضى از بزرگان بر مى آيد كه اين اصول در نزد قدماى اصحاب به عنوان مأخذ اصلى و مرجع حقيقى روايات اهل بيت و نيز تكيه گاه آنان در بيان مسائل و صدور فتوا بوده است.
شهيد ثانى در اين باره مى نويسد:
استقر امر المتقدمين على اربعمأة مصنف لأربعمأة مصنف سمّوها اصولاً فكان عليها اعتمادهم. ۳
نزديك به همين سخن از ميرداماد نقل شده است، آنجا كه پس از اشاره به كثرت مؤلفان شيعه در ياران امام ششم(ع) مى نويسد:
امّا آنچه از ناحيه بزرگان به عنوان اسناد معتبر و تكيه گاه مراجعات قرار گرفت،اين اصول چهارصد گانه بود. ۴

1.همان.

2.الذريعة، ج۲، ص۱۲۶ و ۱۲۷

3.الدراية فى مصطلح الرواية، شهيد ثانى، قم، منشورات مكتبة المفيد، ص۱۷

4.الرواشح السماوية، ص۹۸

صفحه از 217