(وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَعِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ ءَأَنتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِى وَأُمِّىَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللَّهِ قَالَ سُبْحَنَكَ مَا يَكُونُ لِى أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِى بِحَقٍ‏ّ إِن كُنتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ مَا فِى نَفْسِى وَلَآ أَعْلَمُ مَا فِى نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنتَ عَلَّمُ الْغُيُوبِ .¹
به ياد آر زمانى را كه خداوند به عيسى بن مريم گفت : آيا تو به مردم گفتى : من و مادرم را دو معبود به جاى خدا بگيريد ؟ عيسى گفت : تو منزّهى ، مرا نزيبد كه آنچه حقم نيست بگويم . وانگهى اگر گفته بودم ، تو مى‏دانستى و آنچه در جان من هست مى‏دانى ، اما آنچه در پيش توست من نمى‏دانم . كه تو دانا به رازهاى نهانى) .
تاريخ‏شناسى قرآن، در واقع تبيين زندگى صالحان و طالحان، شرح مَنش‏ها و كُنش‏ها و معرفى الگوهاى نيك و بد است و نه شرح احوال فرمانروايان و چشم‏پركنان.
قرآن در نگرش تاريخى خويش، زاويه‏اى تازه را گشوده و به سنّت‏هاى قطعى در روند فلسفه تاريخ و عوامل شكوفايى و افول جوامع انسانى و پيروزى نهايى سپاه حق بر باطل، هم توجه جدى كرده است؛ زاويه‏اى كه در تحليل علمى - تجربى هيچ دانشمند و جامعه‏شناسى نمى‏گنجد.
بر همين اساس بود كه پيامبر ، پيروزى خود را در برابر تمام دشمنان توانمند، نويد داد :
(أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُّنتَصِرٌ * سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ يُوَلُّونَ الدُّبُرَ .²
يا مى‏گويند ما همگى انتقام‏گيرنده هستيم . زودا كه اين جمع در هم شكسته شود و پشت كنند).
(يُرِيدُونَ لِيُطْفُِواْ نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَ هِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَفِرُونَ * هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى‏ وَ دِينِ الْحَقِ‏ّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ