ب. نگهدارى نسخه هاى اصلى كتاب ها. در قرطبه, نگهدارى نسخ اصلى كتاب ها در نزد بزرگان علم و شاگردان آنان, از شأنى والا برخوردار بود. به همين دليل, اهل علم و حتى توانگران, در حفظ و استنساخ نسخه ها, كوشش فراوان مى نمودند, تا ميراثى ماندگار براى آيندگان شود.
صاحب جذوة المقتبس, در شرح حال عيسى بن ملجوم زهرانى اَزْدى گويد: او بسيارى از نسخه هاى قديمى را جمع آورى و در بين مردم, روايت نمود. به عنوان مثال, او از ابوعلى غَسّانى, اصل سنن أبى داوود را كه از ابن عبد البَر روايت شده بود و نسخه اى منحصر به فرد بود, خريدارى و حفظ نمود. ^۱
ج. اشتياق فراوان به استنساخ از نسخ اصلى. على رغم اين كه كتب تاريخى خبر از تحريف نسخ توسط بعضى از گروه ها در اندلس مى دهند; ولى از طرف ديگر, شوق و علاقه وافر اهل قرطبه به ضبط شنيدنى ها, خصوصاً سخنان رسول خدا, بسيار بود. از اين مردان بزرگ, مى توان ابن طرابلسى را نام برد كه مدّت مديدى به اين كار اشتغال داشت و منقولات ابن فراس را استنساخ مى نمود. ^۲
د. فراوانى كاغذ و رونق صنعت كاغذ سازى و حرفه صحّافى. دكتر محمد عبدالوهّاب, در اين زمينه مى گويد: از صنعت هاى مشهور در قرطبه, صنعت كاغذ بوده است و علّت فراوانى كاغذ هم اهتمام علما به تدوين كتاب و انتشار نوشته هاى علمى و مذهبى و استنساخ آثار پيشينيان بود.
در اين فصل, كتب حديثى مشهور اندلس در قرن پنجم نيز به اين ترتيب, معرّفى شده اند:

الف. مصنّفات و مسانيد

1. الموطّأ مالك بن انس, به روايت يحيى بن يحيى ليثى و يحيى بن بكير و عبداللّه بن مسلمه قعنى.
2. مسند حديث الموطّأ, از ابو عمر احمد بن خلد بن يزيد.
3. مسانيد الموطّأ, از ابوذر عبدالرحمان بن احمد هروى.
4. مسند الموطأ, از ابوالقاسم عبدالرحمان بن عبداللّه بن محمد غافقى جوهرى.