بررسی دلالی روايات تحريفنما در تفسير عياشی
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
141-166
چکیده :
روايات تحريفنما، ابهام در تاريخ تدوين قرآن کريم، وجود روايات تشبيه رخدادهای کلان امت اسلام به وقايع امتهای پيشين و عدم يادکرد نام معصومين علیهم السلام در الفاظ قرآن، مهمترين عوامل پيدايش اذعان به تحريف قرآن به شمار میروند. از اين ميان، آنچه بيش از ساير عوامل قابل تأمل، بررسی و نقد است وجود رواياتیـ به ظاهرـ دال بر تحريف قرآن است. در اين زمينه، دهها روايت از کتب گوناگون نقل شده و به امامان شيعه علیهم السلام منتسب شده است. در ميان مصادر روايات تحريفنما، تفسير عياشی اثر محمد بن مسعود عياشی، دارای اهميت فراوانی است. اين پژوهش بر آن است تا فارغ از بررسیهای انجام شده سندی و إسنادی، به بررسی متنی روايات مورد استفاده تحريفگرايان در کتاب يادشده بپردازد، پس گام نخست به استخراج تمامی اين رواياتـ به ظاهر مرتبط با تحريفـ که حدود 90 روايت است، از تفسير عياشی اختصاص يافته و در ادامه، محل نزاع در هر روايت تبيين شده و پس از نقد و بررسی دقيق و مستند، تکتک اين روايات، دستهبندی نهايی شده است. شواهد درون متنی، سياق روايات، قراين برونمتنی و سخنان دانشمندان اسلامی، دستمايه اين نقد و بررسیهاست. در سايه اين تحقيق، ميزان روايات يادشده که میتوان ظاهراً دال بر تحريف به حساب آورد، معلوم شده و با توجه به بررسی شواهد و قراين مشخص میشود که ادعا و اتهام تحريف به مرحوم عياشی ادعايی نادرست است.
کلیدواژههای مقاله :روايات تحريف¬نما، عیاشی، تفسیر عیاشی، شيعه و تحريف قرآن.