تأثير غاليان بر روايات تفسير منسوب به علی بن ابراهيم قمی
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
233-250
چکیده :
ابوالحسن علی بن ابراهيم قمی(زنده در 307 ق) از برجستهترين محدثانی است که عموم بزرگان شيعه، وثاقت او را تأييد کردهاند. تفسير منسوب به او که امروزه در دسترس همگان است، دربردارنده مطالبی است که با مقام علمی او چندان سازگار نيست. به نظر نگارندگان اين مقاله، برخی روايات مجعول که با افکار غاليان تناسب دارد، در اين تفسير راه يافته است. اين امر با توجه به حضور تعدادی از راويان غالی و متهم به جعل حديث در سلسله اسناد برخی از روايات اين اثر تقويت میشود. به ظنّ قوی، دانشمند نامداری نظير شيخ طوسی(م 460 ق)، مطالب اين تفسير را قبول نداشته و از اين رو، در تفسير خود به تفسير قمی چندان استناد و اتکا نکرده است. در مقاله حاضر هم درباره صحت انتساب و وثاقت کتاب بحث شده و هم نقش و تأثير غاليان بازنمايی و بررسی شده است.
کلیدواژههای مقاله :علي بن ابراهيم، تفسير منسوب به قمي، غلو، غاليان، احاديث مجعول.