گونههای نزاهت در نهج البلاغه
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
109-128
چکیده :
نهج البلاغه که برگزیدهای از سخنان گرانسنگ حضرت علی(ع) است، ضمن اینکه پس از قرآن کریم از جمله آموزههای نافذی است که در سازندگی و تربیت اخلاقی بشر نقش تعیینکنندهای دارد، با تعابیری زیبا و مفاهیمی ژرف، سخنسنجان را شیفتهی خویش ساخته است. نـزاهت و عفتِ کلام گنجانده در مــتن نهجالبلاغه، یکی از آن موارد است؛ امام(ع)که دارای اسلوبی تربیتی و اخلاقی است و انسانها را به تزکیه و تهذیب نفس سفارش میکند با پرده پوشی از برخی مفاهیم زشت و ناروا، کلامش را از آوردن اینگونه واژگان و تعابیر، دور ساخته و با حساسیت ویژه در گزینش آنها، از کاربست واژگان رکیک و ناشایست پرهیز نموده و از این رهگذر، جذابیت و عمقبخشی به معانی و تاثیرگذاری کلامش را دو چندان کرده است. در پرتو این مسأله، مقالهی حاضر میکوشد با روش توصیفی- تحلیلی از گونههای مختلف نزاهت کلام حضرت علی(ع) پرده بردارد و آن را مورد بـررسی و تحلیل قرار دهـد. با بررسی نمـونههای مختلف نزاهتهای به کار رفته، چنین استنباط میشود که برای صاحب سخن هم چه گفتن مهم بوده است و هم چگونه گفتن؛ لذا با کاربست شیوههای مختلف بیانی از مفاهیمی نازیبا و ناشایست با تعابیری مناسب و عفیف سخن رانده است به گونهای که آن تعابیر با حفظ آبروی اشخاص و عدم پردهدری همسویی دارد.
کلیدواژههای مقاله :نزاهت؛ نزاهت در کلام؛ نهجالبلاغه؛ امام علی(ع)