موضوعات ادعيه براى امام زمان(ع)
پرسش :
در روایات، در چه زمینه هایی برای امام زمان(ع) دعا شده است؟
پاسخ :
بسيارى از اين دعاها را - كه در بخش هفتم دانش نامه امام مهدى(ع) آمده اند - مى توان در موضوعات زير دسته بندى كرد.
۱. دعا براى تحقّق فَرَج و انجاز وعده الهى و درخواست اذن قيام: «أَنجِزْ لِوَلِيِّكَ»؛[۱]«أَنجِزْ لَهُ ما وَعَدتَهُ؛[۲]«وَائذَن لَهُ فى جِهادِ عَدُوِّكَ وعَدُوِّهِ».[۳]
۲. دعا براى اين كه مهدى(ع) همان منجى و مهدى موعود و قائم منتظر و ناصر دين باشد: «تَنتَصِرُ بِهِ لِدينِكَ».[۴]
۳. دعا براى تعجيل در فرج: «و عَجِّل فَرَجَ آلِ مُحَمَّدٍ»؛[۵]«عَجِّل فَرَجَهُ»؛[۶]«أَن تُعَجِّلَ فَرَجَ المُنتَقِمِ».[۷]
۴. دعا براى تحقّق آثار و بركات قيام امام(ع) : «شَملَ الاُمَّةِ»؛[۸]«عَدلاً وقِسطاً»؛[۹]«وأَمِت بِهِ الجَورَ»؛[۱۰]«وجَدِّد بِهِ ما مُحِىَ من دينِكَ»؛[۱۱]«ويُقامُ فيهِ مَعالِمُكَ».[۱۲]
۵ . درخواست پاسدارى و نگاه داشت امام(ع) از آسيب ها و شرور و نيز حفظ از بغى حسودان[۱۳]و افزايش كرامت الهى[۱۴]و مصونيت از نيرنگ دشمنان :[۱۵]«وَليّاً وحافظاً وقائِداً...» ؛[۱۶]«فى حِصانَةٍ مِن بأسِ المُعتَدين».[۱۷]
۶. درخواست خوارى و هلاكت دشمنان خدا و امام : «أَذلِل بِهِ...مَن نَصَبَ لَهُ العَداوَةَ»؛[۱۸]«وَاكفُف عَنهُم بَأسَ مَن نَصَبَ الخِلافَ عَلَيكَ ، وَابسُط سَيفَ نَقِمَتِكَ عَلى أعدائِكَ المُعانِدينَ».[۱۹]
۷. دعا براى آسانى كار قيام و به يارى آمدن فرشتگان: «وَافتَح لَهُ فَتحاً يَسيراً»؛[۲۰]«وحُفَّهُ بِمَلائِكَتِكَ حَفّاً»؛[۲۱]«وأَرْدِفْهُ بِمَلائِكَتِكَ؛[۲۲]«وَاشْدُدْ أزْرَهُ».[۲۳]
گفتنى است در دعاهاى فراوان در باره امام زمان(ع) ، موضوعات ديگرى مانند: ارسال درودها،[۲۴]بيعت و پيمان بستن با امام،[۲۵]و فراز آوردن باورها و آرمان هاى شيعه،[۲۶]پيوستن به ياران ايشان و طلب صبر و استقامت براى آنان ،[۲۷]شناختن حجّت،[۲۸]تحمّل انتظار و رجعت و حضور در قيام و درآمدن به جرگه يارانش[۲۹]نيز به چشم مى آيد كه با موضوع اصلى در اين پژوهش - حكمت دعا براى امام زمان(ع) - متفاوت است.
همچنين ما به دعاهاى امام زمان(ع) براى خود نگاه جداگانه اى نداشته ايم؛ زيرا برخى از آنها در موضوعات پيش گفته مى گنجند، مانند: دعا براى تعجيل در فرج،[۳۰]آسانى آن[۳۱]و نيز آسانى زندگى امام زمان(ع) در روزگار غيبت و پوشيده ماندن از چشم دشمنان.[۳۲]برخى از اين دعاها نيز دعاى امام براى ياران خويش اند (وَاجمَع لى أصحابى ، وصَبِّرهُم)[۳۳]كه با موضوع اين پژوهش ارتباط ندارند.
همان گونه كه مشاهده مى شود، طيف گسترده اى از درخواست ها در اين ادعيه مطرح شده اند كه بسيارى از آنها روشن و بدون اشكال اند؛ امّا در برخى موارد، درخواست هايى سؤال برانگيز به چشم مى آيند كه در قالب زير بررسى مى شوند.
[۴]ر. ك: ص ۸۷ ح ۱۰۴۳ و ص ۲۱۳ ح ۱۰۷۵ .
[۵]ر.ك: ص ۷۷ ح ۱۰۳۹ و ص ۲۰۳ ح ۱۰۷۲ و... .
[۶]ر.ك: ص ۷۹ ح ۱۰۴۰ و ص ۱۲۵ ح ۱۰۵۴ و... .
[۷]ر.ك: ص ۸۵ ح ۱۰۴۲ و ص ۲۳۷ ح ۱۰۸۴.
[۲۴]ر.ك: ص ۸۷ ح ۱۰۴۵ ، و ص ۱۷۳ ح ۱۰۶۰ و ص ۱۸۱ ح ۱۰۶۲ .
[۲۶]ر.ك: ص ۱۶۱ ح ۱۰۵۶ و ص ۲۱۳ ح ۱۰۷۵ و ص ۳۶۸ ح ۱۱۱۵ و ص ۳۷۷ ح ۱۱۱۶ .
[۲۷]ر . ك : ص ۷۹ ح ۱۰۴۰ و ص ۱۱۳ ح ۱۰۴۹.
[۲۹]ر.ك: ص ۳۶۸ ح ۱۱۱۵ و ص ۳۷۷ ح ۱۱۱۶ و ... .
[۳۰]ر. ك: ص ۱۱۶ ح ۱۰۵۰ و ص ۱۱۹ ح ۱۰۵۱ .
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت