بررسی ارادة آزاد در فلسفه اسلامی
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
78ـ 97
چکیده :
اعتقاد فلاسفه به فراگیری ضرورت عِلّی- معلولی در همة پدیدههای جهان هستی این سؤال را پدید آورده که اگر ارادة انسانهای مختار نیز یکی از این پدیدههاست، چگونه میتوان به آزادی اراده و در نتیجه اختیار بدیهی در انسانها قائل بود. فلاسفه توضیحات مفصل و گوناگونی در این زمینه ارائه کردهاند. اما آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد برخی از آرائی است که فلاسفه در تبیین چیستیِ اراده بیان نموده و به آن، در برخی موارد، حالت انفعالی و در مواردی دیگر حالت فعلی داده و یا به تأثیر نقش عقل در آزادانه بودن اراده اشاره کردهاند.
کلیدواژههای مقاله :علیت؛ اختیار؛ فلسفه اسلامی؛ اراده؛ جبر، نایینی، محمدحسین.