حاشية الصحيفة السجادية - صفحه 307

به ابن ادريس شواهد جالب توجهى ارائه كرده است:
ـ هم خوانى و هم آهنگى نثر مقدمه اين حاشيه با مقدمه سرائر: در انتساب كتاب سرائر به ابن ادريس معروف هيچ ترديدى وجود ندارد و با مطالعه و مقايسه مقدمه اين حاشيه با مقدمه سرائر، به خصوص خطبه آن، هم خوانى و تشابه زيادى بين نثر مسجع هر دو مشاهده مى گردد و اين شاهدى است بر اين كه اين دو نثر هر دو از يك نويسنده، يعنى از ابن ادريس حلى هستند.
ـ برجستگى بُعد ادبى ابن ادريس: برجسته ترين بعد علمى ابن ادريس پس از فقه، بعد ادبى اوست. حال با توجه به اين كه اين حاشيه كاملاً گرايش ادبى دارد و محشّى در آن به توضيح لغات ادعيه صحيفه پرداخته، اين تناسب نيز مى تواند مؤيّدى بر مدّعا باشد.
ـ توجه ويژه به كتاب صحاح اللغة در سرائر و اين حاشيه: ابن ادريس در كتاب سرائر در نقل نكات ادبى، بسيار تحت تأثير صحاح اللغه جوهرى بوده و بيش از هر لغوى ديگر، حدود 34 مرتبه از او مطلب نقل كرده است. در اين حاشيه نيز مؤلّف بيشتر توضيحات لغات را از صحاح جوهرى اخذ كرده و آنها را با حرف «ص» مشخص نموده است. ۱ اين تأثيرپذيرى مشترك در هر دو اثر از صحاح اللغة كه حاكى از عنايت ويژه ابن ادريس به اين كتاب معتبر لغوى است، مى تواند مؤيّد ديگرى بر انتساب اين اثر به ابن ادريس باشد. ۲

2/2 . درباره متن

ابن ادريس در مقدمه كوتاه حاشيه هدف خود از تأليف آن را چنين شرح مى دهد:
در صحيفه سجاديه لغاتى هست كه هر كسى معناى آن را نمى تواند درك كند و كلماتى كه براى فهمشان بايد به لغات ساده ترى

1.براى توضيح بيشتر در اين مورد ر . ك: زندگى و انديشه هاى ابن ادريس، ص ۱۶۵ـ۱۶۶.

2.همان، ص ۱۰۸ـ۱۰۹.

صفحه از 564